گروه اقتصاد/ استاد-شاگردی؛ طرحی که بعد از یک دهه هنوز کارنامه مشخص و قابل دفاعی در اشتغال‌زایی نداشته است، متولیان از آن دفاع می کنند، بخش کارگری آن را نوعی استثمار می داند و بخش ناظر حالا می‌خواهد بر آن نظارت کند. طرح استاد- شاگردی، از اوایل دهه90 باهدف کمک به اشتغال در مشهد به اجرا درآمد، این طرح که از همان ابتدا با مخالفت جامعه کارگری و استقبال اندک کارفرمایان روبه رو شد، طی یک دهه گذشته فراز و فرودهایی داشته است. به تازگی نیز استاندار خراسان رضوی بر احیای این طرح برای توسعه اشتغال زایی در مشهد و استان تاکید داشته اما میزان تأثیرگذاری آن بر اشتغال و سرنوشت افرادی که در این طرح شرکت می‌کنند؛ مشخص نیست. سرپرست اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در واکنش به مطالبه خراسان رضوی مبنی بر این که چه تعدادی از افراد حاضر در این طرح شاغل شده‌اند؟ گفت: زنگی را که شما در خصوص این موضوع در گوش ما به صدا درآوردید، در کارگروه ادارۀ اشتغال تصویب خواهیم کرد و با دادن یک فرصت 3 تا 6 ماهه به فنی و حرفه‌ای، گزارش این موضوع را خواهیم خواست.

سرپرست اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، در پاسخ به خروجی نهایی این طرح و تأثیری که  بر اشتغال‌زایی داشته است، گفت: متولی این کار فنی و حرفه‌ای است و گزارش خروجی آن باید توسط این نهاد ارائه شود ولی از لحاظ ارتقا و افزایش مهارت، پروژۀ خوبی است و بهانۀ نبود رشته در فنی و حرفه‌ای برای کسب مهارت از بین رفته است ولی برای کارفرما که تعهد دارد فرد را استخدام کند، دو اتفاق بعد از آموزش می‌افتد؛ یا فرد به اندازه‌ای توانمند می‌شود که می‌تواند خودش ایجاد اشتغال کند یا در خصوص حقوق اگر به توافق نرسید، برای کار به جای دیگری می‌رود.بابایی هدف این طرح را افزایش مهارت نیروی کار که به ایجاد اشتغال منتهی می‌شود، دانست و افزود: می توان افرادی را که از طریق فنی و حرفه‌ای در این طرح آموزش دیده‌اند، بررسی کرد که چند نفر مشغول کار هستند.

خبرنگار خراسان رضوی در ادامه پرسید آیا اداره کار گزارشی بر این مبنا از فنی و حرفه‌ای دریافت نمی‌کند؟ بابایی گفت: ما گزارش رصد تعهدات افرادی را که سر کار رفته‌اند، داریم و در صورت گزارش شکایت، وارد جزئیات می‌شویم به این معنی که فرد بگوید با وجود گذراندن دوره بیکار است ولی با توجه به مطالبۀ شما، من درباره این موضوع با مدیر کل فنی و حرفه ای استان مکاتبه خواهم کرد. از وی درباره علت آسیب‌شناسی نشدن این طرح سؤال شد که پاسخ داد: من به شما قول می‌دهم این موضوع را در اولین جلسۀ کارگروه اشتغال پیگیری کنم و از سازمان فنی و حرفه‌ای بخواهم گزارش دهد. زنگی را که شما در خصوص این موضوع در گوش ما به صدا درآوردید، در کارگروه ادارۀ اشتغال تصویب خواهیم کرد و با دادن یک فرصت 3 تا 6 ماهه به فنی و حرفه‌ای، گزارش این موضوع را خواهیم خواست.

در گفت و گو با یکی از فعالان حوزۀ کارگری نظر او را درباره طرح «استاد- شاگردی» جویا شدیم. او در پاسخ گفت: از ابتدا هم ما گفتیم این طرح به شکست می‌انجامد مگر در یک شرایط خاص و پخته‌تر.یکی از موارد دیگری که «ابوی» به آن اشاره کرد، اتفاقی بود که در این طرح برای دوطرف می‌افتد و اظهار کرد: وقتی فرد بعد از دوره‌ای کار نتواند  مهارت کافی را به دست آورد، با شکایت به اداره کار می‌تواند مطالبه‌های قانونی خود را داشته باشد و در آن جا با در نظر گرفتن قانون، این موارد پیگیری خواهد شد. از طرفی کارگر از سرِ اجبار سرِ کاری خواهد رفت با حقوق و شرایطی که برایش مشخص شده است.هدف این است که شاگرد، صاحب کار شود نه بیگاری بکشد. 

وی در پاسخ به این که آیا کارفرما در پایان دورۀ استاد-شاگردی تعهداتی دارد؟ گفت: هدف از این طرح این است که در انتها شاگرد صاحب کار و مغازه‌ای شود، این در صورتی است که برای بعد از پایان این دوره چیزی دیده نشده است. به قول بعضی دوستان بعد از این بیگاری، فرد (شاگرد) خودش باید دنبال کار باشد یا کسی که از کنار این فرد منافعی را حاصل کرده است (کارفرما) که او را به عنوان شاگرد گرفته و حقوق قانونی اش را نداده، رقم‌های سنگین بیمه را پرداخت نکرده است، عیدی و پاداش نداده و حتی ساعت کار را رعایت نکرده است؟ در این طرح این موارد مشخص نشده بود. یعنی فرد رها می‌شود یا باید بعد از این، به دنبال گذراندن دوباره طرح نزد کس دیگری باشد. اگر وظایف کارفرما مشخص شود که بعد از این مدت چه تعهداتی دارد شاید بشود در این باره گفت و گو کرد.در نهایت از او پرسیدم اگر بنا باشد این طرح احیا شود، پیشنهاد شما چیست؟ وی گفت: طرح باید پخته باشد و از ابتدا با تشکل‌های رسمی کارگری و کارفرمایی مشورت کنند، به صورت ناگهانی اعلام نکنند، طرح باید چکش‌کاری شود. وقتی می‌خواهند بگویند افراد مزایا و حقوق قانون کار را ندارند، پس شورای عالی کار چه کاره‌ است؟ باید این موارد بررسی شود.

دفاع از عملکرد

در ادامه مصاحبه‌ای داشتم با مدیر کل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی؛ رحیمی گل‌خندان با تأکید بر مثبت و موفق بودن طرح استاد- شاگردی گفت: عملکرد ما در سه ماۀ اول سال 1401، 188 نفر است که در واحدهای صنفی مشغول شاگردی هستند و در سال 1400 نیز 811 واحد مشمول استاد- شاگردی بوده‌اند که در هر کدام 3 تا 5 نفر مهارت‌آموزی می‌کرده‌اند. از او پرسیدم سرنوشت افرادی که در این واحدها کارآموزشی می‌کنند، چه می‌شود؟ وی گفت: بعد از پایان دوره از آن‌ها آزمون گرفته خواهد شد و گواهی نامه خواهند گرفت اما در خصوص کار، وقتی این افراد 6 تا 9 ماه در یک واحد صنفی کار کنند یا در همان واحد صنفی خواهند ماند و کارگر آن جا می‌شوند یا در یک واحد صنفی مرتبط مشغول کار خواهند شد، مثلا فردی لیسانس و فوق لیسانس دارد و دیگر نمی‌خواهد کارگری کند و کارآفرین می‌شود. چرا واحد صنفی به جای 10 تا 3 نیرو می‌گیرد؟ چون علاوه بر ظرفیتش، واحد اداری یا دولتی نیست که دنبال افزایش عملکرد باشد پس با توجه به نیاز خود و همکارانش نیرو می‌گیرد. ما به آن‌ها می‌گوییم به عنوان یک مسئولیت اجتماعی به موضوع نگاه کنند، مثلا در گذشته یک نفر از بازاریان به جبهه کمک می‎‌کرد، اکنون یکی مدرسه‌سازی می‌کند و یکی به مسجد محل کمک می کند، شما هم به اشتغال کمک کنید. یعنی شاید واقعا یک نفر شاگرد نیاز داشته باشد ولی سه نفر می‌گیرد، حُسنی که دارد فضای بین این سه نفر رقابتی می‌شود؛ می‌دانند اگر خوب کار کنند یک نفر در کارگاه آن استاد مشغول  کارمی‌شود، دو نفر دیگر هم که در کنار رقابت، مهارت کسب کرده‌اند، در واحد دیگری که زیر بار مهارت آموزی نرفته است، می‌توانند کار کنند.

به عملکرد من اضافه شده است!

به رحیمی گفتم در این مدت، این افراد کار می‌کنند و به نحوی برای کارفرما آورده دارند، درحالی که کارفرما می‌تواند در پایان دوره هیچ کدام از این افراد را به کارگیری نکند. او گفت: این فرد برای آموزش باید شهریه پرداخت می‌کرد ولی این جا رایگان آموزش می بیند و در ابتدای کار هم مسلما مهارت‌های لازم را نداشته است. با وجود این  بسیاری از واحدها  برای این کار تمایل نداشته‌اند. در کل استان بیش از 4000 واحد صنفی داریم و 811 واحد تعداد زیادی نیست اما برای منِ دولتی خوب است، کمک کرده‌اند و نزدیک 2400نفر به عملکرد من اضافه شده است.

دولت در حق الزحمه کمک کند

در پایان مدیر آموزش فنی و حرفه‌ای استان در پاسخ به این سؤال که پیشنهاد شما برای بهتر شدن طرح چیست؟ گفت: بهتر است به کارآموز حق‌الزحمه‌ای داده شود البته نه توسط صاحبکار، چون صاحبکار الان هم زیر بار نمی‌رود، باید دولت‌ مشوق‌هایی را برای کارفرما در نظر بگیرد و به شاگردها هزینۀ کارآموزی داده شود.

 

تجلی نجابت در میدان شهدای مشهد 

بانگ لبیک یا زهرا(س)  در عرصه‌ میدان شهدا پیچید و بانوان متدین مشهدی، طلایه‌دار دفاع از حریم خانواده شدند.به گزارش خراسان رضوی، اجتماع بزرگ خانوادگی مدافعان حریم خانواده، همزمان با ۲۱ تیر، روز حجاب و عفاف در میدان شهدای مشهد برگزار شد. در این مراسم که استاندار خراسان رضوی و فرماندار مشهد نیز حضور داشتند، تجمع کنندگان سرود سلام فرمانده را همخوانی کردند و ترانه تاج بندگی با محوریت حجاب توسط ایمان حیدری، هنرمند مشهدی، اجرا شد‌. بعد از آن، راهپیمایان رهسپار حرم مطهر امام رئوف شدند تا در ادامه با حضور در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد بر حجاب به عنوان هویت اسلامی_ایرانی خود تأکید کنند.  در پایان این مراسم آیت ا... علم الهدی امام جمعه مشهد و نماینده ولی فقیه در استان درباره اهمیت عفاف و حجاب و حادثه ناگوار مسجد گوهرشاد ایراد سخنرانی کرد.در حادثه تلخ و ناگوار 21 تیر تعداد زیادی از مردم مسلمان مشهد مقدس، در اعتراض به‌ فرمان کشف حجاب، در مسجد گوهرشاد حرم مطهر حضرت رضا(ع) تحصن کردند که توسط دژخیمان رژیم پهلوی گلوله‌باران شدند  و شمار زیادی به فیض بزرگ شهادت نایل آمدند، عمق این جنایت به حدی بود که اجساد مطهر شهدای مظلوم، توسط مزدوران فاسد طاغوت، در گورهای دسته‌جمعی ‌ در خارج از شهر دفن شد.

 

ورود نخستین قطار ترانزیتی روسیه - هند از مرز سرخس 

محمودی/ نخستین قطار ترانزیتی کانتینری  روسیه به مقصد هند با دستور معاون اول رئیس جمهور و پس از عبور از مرز ریلی سرخس  ظهر دیروز وارد کشور  شد.به گزارش خراسان رضوی ، مدیرکل راه آهن خراسان رضوی در  حاشیه مراسم عبور قطار روسیه  از مرز ریلی سرخس گفت:این‌سفر با هدف معرفی ریل پایدار و توسعه اقتصادی بین‌  کشورها انجام می شود.مصطفی نصیری با بیان‌این که حرکت این قطار نوید بخش جابه جایی کالا به صورت ترانزیت ریلی ازمسیر ایران واز مرز سرخس  است ،افزود: افزایش بار ترانزیتی یکی از اهداف ورود این قطار باری از مسیر کشور قزاقستان است که در اولین حرکت کالاهایی را از روسیه به هند انتقال می دهد.