برخی شرکت ها برای استفاده از حمایت های مالی خود را با نام دانش بنیان جا می زنند
تعداد بازدید : 22
سوء استفاده از نام دانش بنیان ها
حمیدرضا حلاجیان/ مقام معظم رهبری امسال را برای توجه هر چه بیشتر به مسائل و مشکلات شرکت های دانش بنیان، سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرینی نام گذاری کردند، در این خصوص یکی از دغدغه های اصلی شرکت های دانش بنیان موضوع سرمایه گذاری برای تولید و راه اندازی است و می طلبد که همه برای رفع موانع و دغدغه های این موضوع به مقتضی قدمی برداریم. با توجه به شروع به کار نمایندگی شرکت مادر تخصصی حمایت از تحقیقات توسعه صنایع پیشرفته (صحا) از ابتدای تابستان در استان، این موضوع را که یکی از دغدغه های اصلی فعالان در حوزه دانش بنیان بود بررسی کردیم که آیا این تسهیلات همیشه به دست صاحبان واقعی‌اش می رسد یا این که عده ای با تاسیس شرکت های صوری در پی به محاق بردن ارائه این تسهیلات اند؛ افشین نماینده «صحا» در استان مدعی است که انحراف تسهیلات تقریبا رخ نمی دهد اما رئیس انجمن تحقیق و توسعه استان و همچنین رئیس انجمن شتاب دهنده های استان، نظری خلاف او دارند و در پی واکاوی و ریشه یابی این مسئله اند.
سازو کارش را نمی دانم!
محمدرضا افشین نماینده صندوق مادر تخصصی حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته (صحا) در استان در گفت و گو با خراسان رضوی اظهار کرد: شرکت مادر تخصصی در ابتدای تابستان امسال در استان ما افتتاح شد اگرچه سال 98 با تصویب اساسنامه توسط هیئت وزیران فعالیت گسترده خود را آغاز کرد و محورهای اصلی خدمات این صندوق اعطای تسهیلات مالی، صدور ضمانت نامه‌ها و... به شرکت های دانش بنیان و صنایع پیشرفته است.
وی در پاسخ به این سوال که راهکار شما برای مقابله با شرکت هایی که برای استفاده از تسهیلات به طور صوری خود را دانش بنیان معرفی می کنند، چیست؟ توضیح داد: چرخه مصوب کردن تسهیلات به گونه ای نیست که این اتفاق به راحتی باشد؛ شما مطمئن باشید که در بحث تسهیلات پرداختی انحرافی نبوده است به این دلیل که در چرخه تصویب تسهیلات، مستندات و مدارکی که شرکت ها ارائه می کنند باید مبتنی بر این باشد که طرح مدنظر به نتایجی که در طرح وجود دارد برسد؛ یعنی انحراف تسهیلات بسیار کم است.محمدرضا افشین در پاسخ به این سوال که چرخه تصویب تسهیلات چطور عمل می کند، گفت: این موضوع بسیار تخصصی است و در حوزه من نیست اما کلیت به این شکل است که بررسی ها در کمیته های تخصصی و بررسی مستندات در مرکز انجام می شود و این طور نیست که شرکتی اگر اعلام دانش بنیانی کند به او تسهیلات اعطا کنند؛ تسهیلات در این طرح در جای خودش هزینه می شود و ما تاکنون انحرافی نداشته ایم. در حالی که افشین نماینده «صحا» معتقد است تقریبا هیچ انحرافی در تسهیلات ارائه شده به شرکت های دانش بنیان رخ نداده است اما در ادامه گزارش دیدگاه های دو نفر از فعالان این حوزه نشان می دهد که موضوع می تواند به سرانجام دیگری ختم شود.
اختراعی رئیس انجمن تحقیق و توسعه استان درخصوص ایجاد شرکت هایی که به واقع دانش بنیان نیستند اما برای گرفتن تسهیلات و معافیت های مالیاتی خود را دانش بنیان معرفی می کنند، گفت: هدف از اعطای تسهیلات و معافیت ها در ابتدا، برای جبران هزینه هایی بود که به صنعتگر، به خاطر استفاده از دانشگاهیان به جهت ایجاد نوآوری وارد می شد؛ در ابتدا خیلی راحت، شرکت ها دانش بنیان شدند که البته یا دانشگاه بنیاد بودند یا صنعت بنیاد و بعد شرکت های دیگر که احساس کردند عقب افتاده اند و ملاحظه کردند که شرکت های اولیه خیلی مبتنی بر دانش هم نیستند وارد شدند. بعضی شرکت های بزرگ به طمع پرداخت نکردن مالیات و شرکت های کوچک برای دریافت تسهیلات خود را دانش بنیان معرفی کردند و به این شکل اصل موضوع که دانش بنیاد بودن بود؛ به محاق رفت. برای مثال صنایع بزرگ تنها یک محصول خود را ثبت دانش بنیان می کنند اما تمام محصولات خود را به عنوان دانش بنیان معرفی می کنند و در نتیجه مالیات آن را پرداخت نمی کنند.
نسخه کارچاق کن ها برای دانش بنیادها
وی ادامه داد: در مرحله بعد به دلیل سخت گیری دولت در این موضوع شرکت هایی ساخته شد برای این که کار دانش بنیان کردن شرکت ها را انجام دهد و آن ها را به عنوان دانش بنیان معرفی کند و حتی شرکت هایی ایجاد شدند که کارشان گرفتن تسهیلات برای دانش بنیان ها بود؛ یعنی وقتی کاری از ریشه درست انجام نمی شود این اتفاقات می افتد.
راه چاره چیست؟
اختراعی، راه یافت برون رفت از این وضعیت را این طور بیان کرد: به نظر من دانش بنیان ها مانند بقیه شرکت ها باید مالیات بدهند و اگر تسهیلاتی می گیرند باید در مرحله اولیه تحقیقات و پژوهش و راه اندازی باشد حتی در مرحله پژوهشی می توانیم بلاعوض این تسهیلات را ارائه کنیم اما وقتی شرکتی به سود دهی رسید چرا نباید مانند شرکت های دیگر مالیات بدهند؟ در مرحله بعد به نظر من تمام شرکت ها باید از یک فرد دانشگاهی استفاده کنند و پروپوزال دانش بنیان ها باید توسط دانشگاه تبدیل به یک رساله شده باشد و بعد قابل اجرا باشد که مطمئن باشیم که دانش بنیان باشد. حمایت این نیست که ما مالیات نگیریم بلکه به این معنی است که ما آن را به درآمد برسانیم و بعد هم مالیات بگیریم؛ مشکل این است که ما به کمیت فکر می کنیم در حالی که کمیت اصلا در این رابطه مهم نیست.
روشنک رئیس انجمن شتاب دهنده های استان درخصوص راه های جلوگیری از انحراف تسهیلات اعطا شده توضیح داد: هر سال با توجه به تعیین شعار سال کلی شرکت ورشکسته برای مثال در حوزه دانش بنیان با بانک ها مواجه می شوند؛ باید گفت با دید منفعت طلبی بهترین راه این است که با توجه به تورم کشور، تسهیلات ارزان را بگیریم بعد هم بگوییم طرح به نتیجه نرسید و پولش را نداریم و این اتفاق یک بستری را ایجاد می کند که متاسفانه سوء استفاده را شکل می دهد اما در خصوص این که شرکت های به اصطلاح دانش بنیان نما از تسهیلات استفاده نکنند باید گفت که یکی از راه ها این است که تسهیلات به صورت نقطه به نقطه و به صورت فازی تعریف و اعطا شود.
ریشه بستر فساد ساز کجاست؟
روشنک درباره یکی از ریشه های ایجاد کننده این بستر اظهار کرد: جدا سازی شرکت ها با عنوان دانش بنیان و افتراق در اکوسیستم اقتصادی یک بدعت غلط است؛ اگر ما دانش بنیان را R&D و آن را به عنوام دی ان ای محرک اقتصاد دیدیم و این دیوار بین اقتصاد دانش بنیان و غیر آن را برداشتیم و فضا را باز گذاشتیم که کل اقتصاد ما رشد کند می توانیم شاهد اقتصاد پویا و بالنده باشیم؛ یعنی زمانی که تیم های دانش بنیان ما به مثابه دی ان ای های محرک اقتصادی وارد صنایع بزرگ شوند و آن جا را دانش بنیان کنند.
راه را اشتباه رفته ایم
وی ادامه داد: امروز اگر تحریم ها برداشته شود آیا در حوزه آی تی می توانیم با نمونه های خارجی رقابت کنیم؟ این ها نشان می دهد که ما راه را اشتباه رفته و روی تار عنکبوت دیوار ساخته ایم و اگر راه رفته را اصلاح کنیم آن وقت جلوی خلأ هایی که از آن منابع هدر می رود گرفته خواهد شد.
روشنک درباره نمونه این اتفاقات در استان گفت: در شهرک صنعتی توس جایی ایجاد کرده ایم برای دانش بنیان ها که خود این جدا سازی ها زمینه رانت و انحراف منابع را ایجاد می کند اما اگر دیوار را برداشتیم و پارک علم و فناوری را از شهرک صنعتی جدا ندیدیم و آن را واحد R&D شهرک صنعتی دیدیم آن موقع اقتصاد پویا خواهیم داشت. عضو هیئت رئیسه انجمن شرکت های دانش بنیان استان درخصوص هدر رفت منابع در این حوزه خاطر نشان کرد: سازوکار توزیع منابع دانش بنیان از طریق صندوق هایی است که اکثرا کارگزار، ذیل معاونت علمی فناوری هستند این صندوق ها از ریشه ساختارشان اشتباه است؛ این ها اکثرا سهامدارانی به صورت ترکیبی از بخش خصوصی و بخش دولتی دارند به معنایی ذی نفع واحد دارند و خود این ها منابع را توزیع می کنند و هر چقدر هم این ها شفاف باشند اما نمی توانند شفاف باشند ما اساسا نیازی به این صندوق ها نداریم و منابع باید در اختیار بانک ها که خیلی شفاف تر از صندوق ها هستند، باشد.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
