حمیدرضا حلاجیان/ با توجه به روزهای گرم تابستان و کسری انرژی، مسئولان و متولیان برای مدیریت مصرف، راهی جز خاموشی پیش روی خود ندیدند؛ از این رو با این دلیل که خاموشی در بخش خانگی، تبعات اجتماعی خواهد داشت، بخش صنعت در اولویت اول خاموشی ها قرار گرفت. با توجه به نام گذاری سال به تولید، دانش بنیان و اشتغالآفرین، از سوی مقام معظم رهبری، این تصمیم با اعتراض اهالی صنعت مواجه شده و جملگی خواستار بررسی عمیق تر تبعات اجتماعی ناشی از تعطیلی احتمالی تولید به دلیل خاموشی ها شده اند.
اهالی صنعت چه می گویند؟
شادمان رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی مشهد در گفت و گو با «خراسان رضوی» در خصوص طرح خاموشی یک روز در هفته صنایع اظهار کرد: این جایی که الان قرار داریم به دلیل سرمایه گذاری نکردن درست و مشکلات قیمت گذاری در صنعت برق بوده است، ما با این که به جای خاموشی مشترکان خانگی، همه بار خاموشی ها را روی دوش صنعت قرار دهیم ،
مخالفیم چرا که انصاف و عدالت نیست و البته تبعاتش هم بیشتر از این است ولی تبعات پنهان خاموشی صنعت نسبت به خاموشی خانگی بیشتر است اما در خاموشی شهری ما تبعات ظاهری اجتماعی داریم که دولت ها از آن فرار می کنند. وی تصریح کرد: این طور به نظر می رسد که شرایط مشکل تر از این باشد که بتوان با کاهش مصرف، از خاموشی ها جلوگیری کرد، این مسئله خیلی زیاد به روزهای گرم پیش رو بستگی دارد، اگر کل کشور دچار روزهای گرم بشود مصرف اوج خواهد گرفت و ما آن وقت خیلی زیاد دچار کمبود انرژی خواهیم شد و با این روش ها نمی شود آن مصرف بالا را کنترل کرد و خاموشی ها ممکن است به چند روز برسد و اگر فقط روی دوش بخش صنعت باشد واقعا ظالمانه است اما به دلیل تبعات اجتماعی، دولت ها این کار را می کنند.
خاموشی یعنی خسارت های بزرگ در روند تولید
غلامعلی رخصت، رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی مشهد نیز در زمینه خاموشی های بخش صنعت به خراسان توضیح داد: این یک اتفاق خیلی بد است، بخش صنعت مشکلات عدیده ای دارد که این هم مزید بر علت شده است.
وی افزود: هر خاموشی کمتر از یک دقیقه خسارت های زیادی را به خطوط صنعتی بزرگ وارد می کند، این هزینه ها به جز آسیب هایی است که به تجهیزات وارد می شود و مربوط به خود روند تولید است به ویژه تولیدات پلیمری که خاموشی بسیار خسارت آور خواهد بود. ما معتقد نیستیم که باید برق خانه ها قطع شود اما مصرف های بی مورد باید کنترل شود. رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی مشهد اظهارکرد: خیلی از فعالان در صنعت برق، تمامی تلاش شان را می کنند که ژنراتور بفروشند. بحثی را در جامعه مطرح و آب و تاب آن را زیاد می کنند اما بیشترین هدف شان فروختن ژنراتورهای دست دوم کشور همسایه با قیمت دو سه برابر به بخش صنعت است.
قطع برق جزو سیاست های کلان است
با این حال کیومرثی ،رئیس اداره صنایع فلزی اداره کل صمت استان در گفت و گو با خراسان رضوی، در خصوص برنامه قطعی صنایع اظهار کرد: این برنامه که برای قطعی برق صنایع اجرا خواهد شد، در واقع سیاست های کلان است و خیلی در تعیین آن نقش نداریم و این سیاست ها در شورای تامین و شورای امنیت کشور تعیین تکلیف می شود و در استان نمی توانیم مسیر آن را تغییر دهیم. وی تصریح کرد: تعیین این سیاست ها منتج از سیاست های کلان است اگر چه ما در استان می توانیم در درون این طرح مدیریت و برنامه ریزی کنیم اما در نهایت سیاست گذاری آن دست استان ها نیست.
خاموشی خانگی تبعات اجتماعی خیلی زیادی دارد
در همین زمینه حشمتی، سخنگوی صنعت برق استان نیز به خبرنگار خراسان گفت: موضوع مدیریت مصرف سابقه چندین ساله دارد و با اتکا به تجربه سال های قبل در مصارف اصلی یعنی اداری، صنعتی و خانگی، امسال مسئولان در سطح هیئت دولت تصمیم گرفتند که خاموشی بخش خانگی را در اولویت آخر بگذارند به این دلیل که خاموشی در بخش خانگی تبعات اجتماعی خیلی بالایی دارد، البته خاموشی در هر بخشی محدودیت آفرین است ولی ما در اوج مصرف در روزهای گرم مجبور به خاموشی هستیم .بنا بر چیزی که اولویت سنجی شده است، هم به لحاظ تبعات اجتماعی و هم به لحاظ بحث های فنی و اساسا عملیاتی شدن این موضوع به علت متمرکز بودن و شاخص بودن صنایع، می توانیم مدیریت بهتری داشته باشیم اما از منظر تولید اگر نگاه بکنیم البته برای آن ها تبعات خواهد داشت.
فکری به حال جبران خسارت ها شده؟
با این حال جواد باقری ،نایب رئیس خانه صنعت و معدن استان در گفت و گو با خراسان رضوی ضمن اشاره به این که قطعی برق صنایع در دو هفته گذشته در حال اجراست و از مرحله بررسی عبور کرده، اظهار کرد: سوال اول این است که اساسا چرا باید به سمت خاموشی برویم؟ در افزایش مصرف و سرمایه گذاری نکردن ، سهم تقصیر هر بخش چقدر است؟ واحد صنعتی که به دلیل کم کاری یک بخش دیگر خسارت می بیند، خسارتش جبران می شود؟ طبق قانون بهبود فضای کسب و کار هرتصمیمی که برای بخش خصوصی گرفته و منجر به ضرر برای آن شود، در همان مصوبه باید نحوه جبران خسارت هم پیش بینی شود و الان سوال این جاست که نحوه جبران قطعی برق واحدهای تولیدی کجا دیده شده است؟
وی ادامه داد: برای بخش خصوصی و
شهرک ها درباره قطع بیش از یک روز هیچ توافقی نشده است اما مسئولان گفته اند ما از 15 تیر تا 15 مرداد هیچ تعهدی برای تامین برق بخش صنعتی نداریم. او در پاسخ به این سوال که آیا توضیح مسئولان درخصوص تبعات اجتماعی قطعی برق خانگی را درست می داند یا خیر؟ گفت: معنی این گزاره این است که باید همکاران ما به خودشان بیایند تا برق قطع نشود. به نظر من این ها مغایر با رویکردهای کلان حاکمیتی است، نمی شود بگوییم سال تولید ، اشتغال و دانش بنیان و بعد اولین جایی که برقش را قطع می کنیم، بخش صنعتی و تولیدی باشد چون اعتراضی نمی کنند، این خیلی عجیب است.
فقط می توانم بگویم متاسفم
وی با اشاره به این که قطع 12 ساعته برق برای واحد تولیدی حداقل موجب 24 ساعت تعطیلی خط تولید خواهد شد ،گفت: من فقط می توانم بگویم متاسفم، در حالی که فشار تورمی به بهانه حذف ارز 4200 به مردم تحمیل شده و از طرفی تهیه مواد اولیه تولیدی در نهایت دشواری به ما می رسد، در چنین شرایطی که رویکرد همه تلاش ها درنهایت باید به تولید و تامین مایحتاج مردم ختم شود، آن وقت ما خودمان یک دست انداز دیگر سر راه تولید قرار می دهیم.
نایب رئیس خانه صنعت و معدن استان نیز در خصوص استفاده از روزهای جمعه به جای روز قطعی برق گفت: من خواهشم از عزیزان وزارت نیرو این است که خودشان یک بار این کار را بکنند، اگر جمعه سر کار آمدند من هم نیروهایم را جمعه سر کار می آورم. اصلا در صورت محقق شدن این موضوع، افزایش 1.4 درصد حقوق را چه کسی جبران می کند؟ مسئله دیگر این است که سازمان امور مالیاتی این خسارت و کاهش تولید ناشی از قطع برق را کجا می خواهد در نظر بگیرد؟
نکته
لزوم تدوین بسته های تشویقی دولت برای عبور از اوج مصرف
واضح است که خاموشی از هر نوعی، باعث ایجاد محدودیت خواهد شد، حال این که اگر تمام بار این محدودیت بر دوش صنایع باشد سختی های بیشتری را به همراه خواهد داشت. راهکار اصلی در این میان ورود سرمایه گذاری بخش خصوصی و البته جلوگیری ساختاری از اتلاف انرژی و به روز شدن تجهیزات به مدد فناوری مدرن است اما این تحولات زمان زیادی را طلب می کند و آن چه اکنون اهمیت دارد برنامه ریزی صحیح دولت در زمینه خاموشی ها و البته استفاده دقیق و واقعی از بسته های تشویقی برای صنایع است که واحد های تولیدی و صنعتی برای مدت زمان محدودی که دوره اوج مصرف است بتوانند فعالیت خود را به ساعت های معمولی منتقل کنند، تا نه محدودیت ها بر دوش یک بخش قرار گیرد و نه چرخ صنعت متوقف شود. مثلا یک کارخانه با انتقال ساعات کار خود به نیمه شب تا صبح عملا در ساعت اوج مصرف قرار نگیرد و همزمان برای تشویق او به این انتقال ،هزینه برق او یک سوم محاسبه شود البته بدیهی است که این بسته های تشویقی باید با برداشت و تعامل دقیق با تولید کنندگان طراحی شود و به سرنوشت بی شمار طرح های غیر واقعی که تنها اسم بسته تشویقی را یدک می کشند، دچار نشود.