دفن و جمع آوری  زباله یکی از مهم ترین موضوعات  زیست محیطی است که در تعدادی از شهرهای ایران به صورت مدرن و مکانیزه انجام می شود اما متاسفانه در بجستان به شکل سنتی دفن می شود و این موضوع باعث نارضایتی  اهالی روستای اسوه فخرآباد  از توابع بجستان که در  نزدیکی محل  دفن  زباله  بجستان  قرار دارند شده ،این موضوع البته انتقاد محیط زیست را نیز درپی داشته  است و سوزاندن زباله را ممنوع و تهدیدی برای محیط زیست می دانند. آخوندی، شهروند فخرآبادی می گوید: جاده بجستان به فخرآباد در مسیر محل دفن زباله در پشت کوه قلاور بجستان قرار دارد و همه روزه بسیاری از افراد از روستا به شهر و بالعکس تردد می  کنند و با توجه به این که این زباله ها در ۵۰۰ متری جاده قرار دارد بوی بد آن در جاده خودنمایی می کند و باعث می شود که  تا شعاع  حدود یک کیلومتر این بو در فضا باشد.دیگر شهروند فخرآبادی تصریح می کند : در بیشتر اوقات مشاهده شده است که  حین تردد به این محل از بالای  خودروی جمع آوری زباله، زباله ها  در شهر  یا جاده می ریزد  و با توجه به این که توسط نیسان های بدون سقف این زباله ها جمع آوری می شود  زباله در اثر باد  پراکنده می شود.شهروند دیگری خاطر نشان می کند: موقع تردد در مسیر روستا شاهد هستیم که شهرداری  برای دفع زباله چاله ای را در دشت کوه قلاور ایجاد کرده است و تا موقعی که این چاله پر نشود روی آن خاک نمی ریزند و برای این که باد زباله ها را پراکنده نکند آن ها را آتش  می زنند تا پلاستیک ها پخش  نشود و این  کار باعث می شود که بوی بد آتش در فضای جاده پراکنده شود .محمدی از شهروندان بجستانی می گوید: سگ ها در این محیط مشغول  خوردن  پسماند غذاهای داخل زباله ها هستند و به همین دلیل  سگ ها شبانه به شهر می آیند و این موضوع   باعث می شود که آلودگی  به شهر منتقل شود .

در بیشتر شهرها به  صورت سنتی زباله  دفن می شود

علی روح بخش، شهردار بجستان‌ اظهار می کند:  حدود دو هفته گذشته  جلسه ای برگزار شد که  بیشتر شهرداری ها در این جلسه حضور داشتند . بیشتر  شهرها به صورت سنتی  دفن زباله را انجام می دهند .در این جلسه طرحی  مطرح و قرار شد که چند شهر مثل  گناباد، کاخک و  بیدخت با یکدیگر و بجستان، فیض آباد و یونسی  نیز با هم دفن زباله را به صورت صنعتی انجام دهند .وی می افزاید: مقرر شد در این طرح، یونسی به عنوان مرکز اصلی که در بین دو شهرستان بجستان و فیض آباد قرار دارد دفن زباله را انجام دهد که با توجه به  سخت بودن این کار برای پیمانکار و همچنین کمبود منابع  مالی  این طرح  به نتیجه نرسید.وی  ادامه می دهد: این طرح از طرف استانداری  پیگیری و قسمتی از  بودجه توسط استانداری تامین  می  شود ولی متاسفانه طرح مسکوت ماند. روح بخش می افزاید: به دلیل کمبود زباله، صنعتی کردن دفن آن  امکان پذیر نیست در قسمت پایین تر از دفن زباله فعلی مقرر شد که مشکل جاده فخر آباد و ... حل شود و با توجه به این که درصدد  انجام این کار بودیم اداره آب  منطقه ای اجازه این کار را نداد زیرا مدعی نزدیک بودن به بستر رودخانه است و اگر این کار انجام می شد بیشتر مشکلات و نارضایتی ها حل می شد زیرا در پایین تر از این قسمت ترانشه هایی اجرا  و با فنس کشی و حفر خندق باعث می شد  تا زباله ها به اطراف پخش نشود.وی  تصریح می کند:نامه های متعددی به اداره آب منطقه ای  ارسال کردیم و متأسفانه اداره مذکور پاسخ ما را نداد. اغلب  بادهای بجستان از شرق به غرب است و این منطقه و این طرح بهترین راه برای حل مشکلات است.علی روح بخش  خاطر نشان می کند:درخصوص شرکت بازیافت زباله دو پیمانکار خشک و تر داریم که همواره در سطح شهر  نظارت می کنند. به دلیل شرایط مالی امکان این که سطل های زباله مجزا در نقاط شهر گذاشته شود،وجود ندارد ولی درصدد راه اندازی دو منطقه در شهر هستیم تا مردم زباله های تر و خشک خود را در این منطقه جدا کنند.وی بیان می کند:  دفع فاضلاب بیمارستان در زمان مدیریت های قبلی انجام گرفت که طرح نیمه کاره رها شد و  هم اکنون روی این  موضوع مهم کار می شود  تا به نتیجه برسیم. 

فاضلاب بیمارستان باید در منطقه دوردست  دفع شود

مجتبی رضانژاد، رئیس محیط زیست بجستان می گوید: بحث زباله گاه و دفن زباله و مدیریت زباله در بجستان مثل  بیشتر شهرها به صورت سنتی است و زباله گاه موجود شهرداری فاقد مجوزهای زیست محیطی است. در وضعیت  فعلی  زباله گاه ، زباله توسط باد  به اطراف پراکنده  می شود  که زباله ها  و پلاستیک ها به علت بادخیز بودن منطقه  و نبود پوشش دهی مناسب، سریع پراکنده می شود. وجود زباله گردها در محل زباله  یکی از دلایل تشدید پخش زباله به اطراف است.  وی ادامه می دهد: شهرداری  به تازگی در قسمتی از زباله گاه اقدام به فنس کشی  کرده که این کار باعث کم شدن  پراکندگی زباله ها به اطراف شده  است بارها مشاهده شده که زباله ها سوزانده می‌شوند که این کار ممنوع است زیرا باعث آلودگی محیط زیست می شود  و در این خصوص پیگیری های لازم انجام شد و شهرداری باید پیمانکار را موظف کند تا به محیط زیست آسیب نزند.رئیس محیط زیست بجستان  می گوید:افراد زباله گردی که در محل زباله گاه مشاهده می شوند به دنبال زباله ها و اشیای ارزشمندی هستند که با فروش آن کسب درآمد ‌کنند. متاسفانه موضوع تفکیک از مبدأ به درستی  انجام نمی شود اگر به درستی صورت گیرد و حجم  زباله ها کمتر شود هم درآمدی برای شهرداری در مبدأخواهد داشت و هم شاهد کاهش زباله گردها در محیط زباله گاه خواهیم بود. وی تصریح می کند:  درخصوص موضوع تخلیه فاضلاب بیمارستان در اطراف زباله گاه یک نقطه مشخص شد که  البته فاقد مجوز زیست محیطی است . قبلاً  فاضلاب بیمارستانی در نقاط مختلف توسط تانکر حمل و فاضلاب تخلیه می شد که آلودگی ها در جاهای مختلف به وجود می آمد که چندین بار اخطاریه و تذکر دادیم و در جلسه کارگروه پسماند شهرستان مطرح کردیم که در نهایت تصمیم بر این شد که به صورت موقت محلی مشخص شود که فاضلاب در آن جا تخلیه شود  و در اطراف پراکنده نشود. این منطقه نفوذ پذیری کمتری دارد و دور آن فنس کشی شده است و از ورود افراد به آن جا جلوگیری می‌شود با تمام این ها وضعیت موجود مورد رضایت محیط زیست نیست و امیدواریم که تولیدکننده فاضلاب که مسئولیت بر عهده اوست  برای دفع  مناسب فاضلاب  اقدامات لازم را انجام دهد.

قلعه شیر روستایی است  از توابع بخش نصرآباد، بسیار زیبا با باغ های گردو ، بادام و انگور که در 60 کیلومتری مرکز شهرستان تربت جام  و در 20 کیلومتری مرکز بخش نصرآباد  واقع شده است. این روستا در کوهپایه قرار دارد و دارای آب و هوای نسبتا سردی است و شغل ساکنان آن کشاورزی و دامپروری است و اهالی این روستا  با مشکلاتی مانند نبود کنار گذر جاده ای ،طولانی بودن  روند دریافت وام مسکن روستایی ، ناتمام  ماندن احداث سالن ورزشی و نبود شغل پایدار در روستا که موجب مهاجرت تعدادی از جوانان به شهرهای مجاور شده است   مواجه اند،برای  بررسی مشکلات مردم این روستا مسیر 60 کیلومتری تربت جام تا روستای قلعه شیر را پیمودیم  تا پای صحبت آن ها بنشینیم.  

حل مشکل جاده ای در گرو احداث کنارگذر

براتعلی ناصری، راننده خودروی سمند که در مسیر جاده کاریزنو به روستای قلعه شیرکار می کند درباره وضعیت جاده ارتباطی روستا می گوید: مدت 15 سال است که در این جاده مشغول مسافرکشی هستم  ولی یک قسمت از این جاده از داخل روستای علی آباد می گذرد که این موضوع مشکلاتی برای ما رانندگان به وجود آورده است.  او مدعی است: وقتی  بخواهند بیماری را به مرکز درمانی کاریزنو برسانند  چون باید از وسط روستای علی آباد عبور کنند مسافت دورتر می شود   به همین دلیل  تاکنون دو  بیمار به علت دیر رسیدن  به مرکز درمانی کاریزنو فوت کرده اند . وی می افزاید : جاده فعلی هم فاقد شانه خاکی است  و  طی 15 سال گذشته  روکش نشده است. 

روند طولانی تشکیل پرونده وام مسکن روستایی  

رئیس شورای اسلامی روستا می گوید: روند اداری تشکیل پرونده  وام مسکن طولانی است از زمانی که فرد ، متقاضی دریافت تسهیلات است حداقل سه ماه طول می کشد تا پرونده  تشکیل شود در صورتی که مسئولان  باید تلاش کنند تا کار مردم برای  دریافت تسهیلات زودتر انجام شود. وی می افزاید: در ساخت مسکن روستایی هزینه های زیادی از جمله کارشناسی ، تغییر کاربری و ... برای مردم ایجاد می شود حتی افرادی را سراغ داریم  که به دلیل همین هزینه ها از دریافت وام منصرف شده اند. وی مدعی  می شود:مشکل دیگر این است که بنیاد مسکن می گوید مصالح ساختمانی را از خود بنیاد مسکن خریداری  کنند در حالی که  بنیاد مسکن  نباید در خرید مصالح ساختمانی مردم دخالت کند چون هزینه خرید مصالح ساختمانی از خود بنیاد مسکن چندین برابر هزینه هایی است که از بازار تهیه می شود. رئیس شورای اسلامی روستا ادامه می دهد: مشخص  کردن پیمانکار خاص از سوی بنیاد مسکن یکی دیگر از مشکلات وام گیرندگان است چون بنیاد مسکن در بحث نظارت بر ساخت واحدهای مسکونی از پیمانکاران خاصی استفاده می کند و سطح مهارتی این پیمانکاران   به مراتب پایین تر از سطح مهارتی بناهای خود روستاست و هیچ گونه نظارتی هم بر کار پیمانکاران از سوی بنیاد مسکن صورت نمی گیرد و مجموع این مشکلات باعث می شود که مردم رغبتی به دریافت وام مسکن روستایی از خود  نشان ندهند درحالی که انتظار و توقع ما از بنیاد مسکن این است که شرایطی را فراهم کنند تا مردم بتوانند از وام های مسکن روستایی استفاده کنند.

 تاکید براستفاده از مصالح ساختمانی مرغوب

رئیس بنیاد مسکن  تربت جام  درباره  گلایه مندی رئیس شورای روستا  از خرید مصالح ساختمانی از یک جای خاص می گوید: ما به هیچ عنوان به هیچ کسی نمی گوییم که از کجا مصالح ساختمانی بگیرید و این ادعا را کاملا رد می کنیم و به آن ها می گوییم از هر کجا که مایل هستید مصالح ساختمانی بگیرید ولی مصالح مرغوب بخرید مثلا شن خاکی ، آجر آهکی  و  میلگرد کوره ای نخرید که این مصالح نامرغوب به درد ساختمان سازی نمی خورد و ناظر ما اگر با چنین مواردی مواجه شود از مصرف آن جلوگیری می کند. توصیه ما به متقاضیان ساخت مسکن این است میلگردهای آجدار تیپ 2 و 3 که کاملا استاندارد است خریداری کنند چون در منطقه تربت جام میلگرد کوره ای زیاد است و کسی هم تشخیص نمی دهد و با توجه به این که مسئولیت ساخت مسکن در روستاها بر عهده بنیادمسکن  است ما باید در آینده  در به کارگیری مصالح مرغوب برای ساخت وساز پاسخ گو باشیم. وی درباره نحوه پرداخت تسهیلات به متقاضیان اظهار می کند: بنیاد مسکن برای ساخت و ساز منازل روستایی مبلغ 100 میلیون تومان تسهیلات پرداخت می کند و با توجه به این که مصالح ساختمانی روز به روز با افزایش قیمت مواجه است متقاضیان هم باید یک مقدار آورده داشته باشند تا بتوانند با مبلغ وام بنیاد یک منزل مسکونی احداث  کنند و از آن جا که پرداخت تسهیلات مرحله به مرحله صورت می گیرد و در هر مرحله مبلغ آن مشخص  است متقاضیان هم  باید یک مقدار اندوخته داشته باشند تا بتوانند با تسهیلات مرحله به مرحله بنیاد برای احداث ساختمان مسکونی  اقدام  کنند و برخی از این افراد هیچ گونه اندوخته ای ندارند و بنیاد مسکن تا اجرای کامل هر مرحله نسبت به پرداخت تسهیلات مرحله بعد اقدام نخواهد کرد مگر این که فرد اندوخته داشته باشد. 

طرح هادی یک فرهنگ سازی است

رئیس بنیاد مسکن تربت جام درباره گلایه مندی اهالی روستای قلعه شیر درخصوص جلوگیری از ساخت وساز مسکن می گوید: اجرای طرح هادی یک فرهنگ سازی است در گذشته منازل مسکونی و خیابان ها براساس جمعیت و امکانات در روستاها طراحی می شده ولی هم اکنون با توجه به امکانات بالا و پیشرفتی که در روستاها ایجاد شده است و بر اساس نیاز کنونی منازل مسکونی و خیابان ها را طراحی و احداث می کنند. حسین محمودی همچنین  می افزاید:ما بر اساس قانون پنجم توسعه باید طرح تهیه کنیم و زمانی هم که طرح تهیه می شود یک محدودیت هایی هم ایجاد می شود که مورد اعتراض برخی اهالی روستاها قرار می گیرد  ما در تمامی جلسات طرح هادی به عنوان دبیر جلسه حاضر می شویم و در این جلسات فرماندار ، بخشدار ، دهیار و اعضای شورای اسلامی روستا نیز حضور دارند و اظهارنظر  می کنند و سپس طرح برای تصویب نهایی به استان ارسال می شود و در استان هم علاوه بر این افراد نماینده استاندار و دو نفر از راه وشهرسازی استان حضور دارند و پس از بحث و بررسی طرح تصویب می شود و این گونه نیست که ما  بخواهیم طرحی را انجام دهیم و در مجموع هرچند که دهیار و اعضای شورای اسلامی روستا حق رای ندارند ولی حق اظهار نظر دارند و ما هیچ طرح هادی را بدون مشورت با دهیار و اعضای شورای اسلامی روستا انجام نمی دهیم و در کل 90 درصد نظرات دهیار و اعضای شورای اسلامی اعمال می شود مگر این که مشکل فنی داشته باشد و طرحی هم که تصویب می شود سمت توسعه دارد که باید پیش بینی شود و این که برخی مردم اظهار می کنند  به هر دلیلی محدودیت ساخت و ساز  در روستا  وجود دارد ما آن را کاملا رد و اعلام می کنیم  که به هیچ عنوان جلوی ساخت و ساز آن ها را نمی گیریم .

نبود شغل پایدار

دهیار روستای قلعه شیر می گوید: نبود  شغل پایدار در روستا باعث شده است که جوانان به خاطر تامین مایحتاج  زندگی خود به شهرها بروند به طوری که هم اکنون  400 خانوار در روستا زندگی می کنند و به علت بیکاری تعداد زیادی از خانواده ها از روستا کوچ کرده اند که این  معضل بزرگی  است که با آن مواجه هستیم.

سالن ورزشی ناتمام 

حسن رمضانی می افزاید: در سال 97 کلنگ احداث یک باب سالن سرپوشیده ورزشی برای پرکردن اوقات فراغت نوجوانان و جوانان در این روستا به زمین زده شد و تاکنون 720 میلیون تومان صرف ساخت این پروژه شده و هنوز به اتمام نرسیده است .مقداری از اعتبارات این پروژه از اعتبارات دهیاری و باقی مانده آن از محل کمک های خیران و مردم روستا  تامین شده و هم اکنون این پروژه ورزشی حدود 65 درصد پیشرفت داشته و حدود 700 میلیون تومان دیگر نیاز است تا به طور کامل به بهره برداری برسد و با افتتاح این سالن ورزشی علاوه بر استفاده جوانان این روستا، نوجوانان وجوانان روستاهای اطراف هم می توانند از آن استفاده کنند و در جهت اتمام پروژه از طریق نماینده مردم در مجلس  برای  اختصاص بودجه پیگیری  کردیم اما متاسفانه تاکنون هیچ گونه پاسخی از سوی نماینده دریافت نکرده ایم. وی خاطرنشان می کند: نقشه جدید طرح بازنگری روستا در سال 97  اعمال شد که آن هم به دلیل رشد منفی روستا متوقف شد و اکنون به علت بازگشت مجدد اهالی به روستا اجرای این طرح جواب گوی مردم روستا نیست چون 70 درصد زمین هایی که به این طرح اختصاص داده شده بود پر شده و 30 درصد بقیه متقاضیان بلاتکلیف مانده اند که در حال پیگیری از طریق بنیاد مسکن شهرستان هستیم . رمضانی بیان می کند: درصد زیادی از معابر روستای قلعه شیر فاقد روشنایی است. به اداره برق شهرستان مراجعه کردیم  گفتند ما نه لامپ داریم و نه نیرو حتی حاضر شدیم هزینه خریداری لامپ ها را از طریق خودیاری مردم روستا تامین کنیم ولی متاسفانه حاضر نشدند که بیایند مشکل روشنایی معابر این روستا را حل  کنند ضمن این که اظهار کردند  ما سالی یک بار می توانیم به هر یک از روستاهای منطقه تربت جام  خدمات ارائه دهیم. 

عملیات جاده ای روستایی  باید از محل اعتبارت استان باشد

مدیر  اداره راه  و حمل  و نقل جاده ای تربت جام  می گوید: در سال 99 اهالی روستای قلعه شیر طی درخواستی که خطاب به فرماندار تربت جام بود، به علت مشکلات جاده ای بین روستای علی آباد و قلعه شیر تقاضای احداث یک کنارگذر کرده بودند که ما تقاضای آنان را به اداره کل استان ارسال کردیم  و پاسخی که اداره کل داده بود این بود که با توجه به این که راه ارتباطی روستای علی آباد به قلعه شیر  آسفالت است و با توجه به پروژه های ناتمامی که در شهرستان وجود دارد فعلا مقدور نیست که کنارگذر احداث شود . جواد نژادی پور تصریح می کند: اگر قرار است در جاده ارتباطی روستای علی آباد به قلعه شیر کنارگذر احداث شود حتما باید موضوع  در قالب  راه های روستایی از محل اعتبارات استانی باشد و در کمیته برنامه ریزی شهرستان نیز تصویب شود ضمن این که با توجه به یک سری پروژه های ناتمام که در شهرستان وجود دارد که ازسال های  گذشته شروع شده و هنوز به طور کامل انجام نشده است نمی توانند در این مورد جدید اعتباری در نظر بگیرند و واقعیت این است که اگر در کمیته برنامه ریزی شهرستان بتوانند اعتباری درنظر بگیرند بحث مطالعه و اجرای آن را ما می توانیم انجام دهیم. وی خاطر نشان می کند: در بحث شانه سازی جاده روستا و ادامه روکش جاده باید مطرح کنم درسال 97 یک مقدار قیر رایگان گرفته بودیم و از 4.5 کیلومتر جاده آسفالت علی آباد به روستای قلعه شیر 2.5 کیلومتر آن را روکش  کردیم آن هم بدون هیچ گونه اعتباری و قرار بر این بود که برای ادامه روکش جاده اعتباری درنظر گرفته شود که همان زمان با بخشدار وقت نصرآباد هماهنگ کردیم که اگر می توانید برای  باقی مانده روکش جاده اعتباری درنظر بگیرید ما آمادگی اجرای آن را داریم. وی ادامه می دهد: احداث کنارگذر راه ارتباطی علی آباد به قلعه شیر حتما  باید از محل اعتبارات استانی باشد و در کمیته برنامه ریزی شهرستان که فرماندار ریاست آن را برعهده دارد مصوبه  اجرا شود درغیر این صورت منابع دیگری برای  انجام این کارها وجود ندارد .

احداث پروژه های ورزشی در روستاها از محل اعتبارات دهیاری ها   

بخشدار نصرآباد درباره سالن ورزشی روستای قلعه شیر که به علت نبود اعتبارات ناتمام رها شده است، می گوید: احداث پروژه های ورزشی در روستاها همگی از محل اعتبارات دهیاری ها صورت می گیرد و ما نمی توانیم دستگاه های اجرایی شهرستان از جمله اداره ورزش وجوانان را ملزم به این کنیم که در ساخت این پروژه ها همکاری کنند و در این باره  با رئیس اداره ورزش و جوانان تربت جام رایزنی کردیم که وی اظهار کرد تا زمانی که مالکیت پروژه به نام اداره ورزش و جوانان  نباشد و سند به نام اداره ورزش و جوانان صادرنشود ما نمی توانیم از اداره کل ورزش وجوانان  بودجه ای دریافت کنیم به همین دلیل  باید از کمک های خیران و اعتبارات دهیاری ها استفاده شود تا هرچه زودتر این پروژه های ناتمام ورزشی در روستاها به نتیجه برسد و جوانان روستا بتوانند از آن استفاده کنند. آذین ، مدیر روابط عمومی شرکت توزیع برق استان نیز می گوید: در مجموعه شهرستان تربت جام  144 روستا وجود دارد که به نوبت کار نصب لامپ و تامین روشنایی انجام می شود و به زودی در روستای قلعه شیر نیز  نصب لامپ و تامین روشنایی صورت می گیرد.