واکنشها به طرح توزیع داروهای ترک اعتیاد در داروخانهها
مرداد 98 در جلسه ۱۳۶ ستاد مبارزه با مواد مخدر توزیع داروهای مخدر از طریق داروخانهها به تصویب رسید که مخالفت هایی را به همراه داشت. به گزارش ایسنا، دبیر کانون سراسری انجمن های صنفی مراکز سرپایی درمان اعتیاد کشور، تصویب طرح توزیع داروهای مخدر موسوم به داروهای ترک اعتیاد توسط داروخانهها را غیر علمی، غیر قانونی و صرفا مربوط به مسائل مالی و صنفی دانست و با استناد به ماده ۱۵ قانون مبارزه با مواد مخدر معتقد بود که این طرح خلاف قانون است. از سویی دیگر نگرانی هایی در سطح جامعه و برخی نهادها ایجاد شد که اجرای این مصوبه ممکن است باعث گسترش اعتیاد و دسترسی آسان جوانان به داروهای مخدر شود که خود منجر به افزایش آسیب های اجتماعی خواهد شد.
اجرای این مصوبه مدت ها مسکوت مانده بود تا این که بنا به ادعای مسئول انجمن صنفی کارفرمایی مراکز درمانی سوء مصرف مواد کشور با وجود مخالفت کمیته درمان و ستاد مبارزه با مواد مخدر به عنوان تصمیم گیرنده نهایی درباره داروهای مخدر، سازمان غذا و دارو دوباره نامه ای را به همه معاونت های غذا و دارو در خصوص اجرایی کردن این مصوبه ابلاغ کرده است. وی اظهار کرد:« حتی به رغم نامه ای که ستاد مبارزه با مواد مخدر به ریاست سازمان غذا و دارو ارسال و خاطر نشان کرده که جلوی این اقدام باید گرفته شود، مسئولان سازمان غذا و دارو دوباره در مصاحبه ها اعلام کرده اند که حتما داروهای ترک اعتیاد را به داروخانه ها می دهیم».
مخالفت های اجرای این مصوبه تا آن جا ادامه داشت که به گزارش ایسنا، معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور طی نامه ای به تاریخ 17/3/1400 به رئیس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت و درمان لغو ابلاغیه توزیع داروهای مخدر در داروخانه ها را خواستار شد. ابلاغی که بنا به گفته های مدیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان خراسان رضوی، بدون این که در کمیته درمان مصوب شود، دستور اجرای آن رأسا از سوی سازمان غذا و دارو به استان ها صادر شده که این کار خلاف قانون بوده است.
این درحالی است که هنوز دستور لغو آن از سوی سازمان غذا و داروی کشور به معاونت غذا و داروی استان ابلاغ نشده است. برای پیگیری جزئیات دقیق تر این موضوع با "فاطمه خوشنویسان"، مسئول انجمن صنفی کارفرمایی مراکز درمانی سوء مصرف مواد کشور گفت و گو کردیم.
ابلاغ اجرای مصوبه از سوی سازمان غذا و دارو با وجود مخالفت ستاد مبارزه با مواد مخدر و کمیته درمان
مسئول انجمن صنفی کارفرمایی مراکز درمانی سوء مصرف مواد کشور درباره جزئیات این مصوبه می گوید:« تصویب هر بخشنامه ای درباره مراکز ترک اعتیاد مستلزم این است که ابتدا در کمیته درمانی متشکل از وزارت بهداشت و درمان، ستاد مبارزه با مواد مخدر، سازمان زندان ها، نظام پزشکی و چند سازمان دیگر بررسی شود و بعد از نتیجه گیری در کمیته درمان توسط ریاست جمهوری به امضا برسد، اما این بار بدون تشکیل جلسه در کمیته درمان، مصوبه ای را به امضای ریاست جمهور رسانده اند که طبق آن، داروخانه ها توزیع و عرضه داروهای ترک اعتیاد را به عهده بگیرند». وی می افزاید:« تاکنون این داروها در مراکز درمانی به بیماران داده می شد و خود مراکز درمانی هم از معاونت غذا و داروی دانشگاه ها تحویل می گرفتند. سازمان های بهزیستی، سازمان علمی مطالعات اعتیاد، ستاد مبارزه با مواد مخدر و حتی خود وزارت بهداشت به این مصوبه واکنش نشان دادند و این را خلاف مصالح جامعه دیدند چرا که این مسئله باعث گسترش اعتیاد می شود. به همین دلیل این بخشنامه تا مدتی به صورت مسکوت باقی مانده بود و اقدامی روی آن انجام ندادند».
مسئول انجمن صنفی کارفرمایی مراکز درمانی سوء مصرف مواد کشور خاطر نشان می کند:« سازمان غذا و دارو با وجود مخالفت کمیته درمان و ستاد مبارزه با مواد مخدر، دوباره نامه ای را به همه معاونت های غذا و دارو ابلاغ کرده است که شما باید تمکین کنید و این داروها را به مراکز درمان ترک اعتیاد ندهید بلکه مراکز از داروخانه ها تحویل بگیرند یا خودمان به طور مستقیم به بیماران بدهیم. در حالی که این واکنش غیر قانونی است و تنها دلیلی که این ها به سرعت عمل می کنند این است که آخر کار دولت است و وزیر که عوض شود ممکن است دیگر نتوانند این کار را انجام دهند. بنابراین فقط به دنبال این هستند که سریع تر این بخشنامه را تصویب کنند. به نشانه اعتراض به این موضوع، تمام مراکز درمان جلوی سازمان غذا و دارو تجمع کردند. قرار شد جلسه ای برگزار شود و در آن جلسه سازمان غذا و دارو و دیگر سازمان های ذی صلاح حضور داشته باشند و در این باره تصمیم گیری کنند، متاسفانه هنوز خبری از برگزاری جلسه به ما نداده اند. »
اجرای مصوبه به معاونت غذا و داروی استان ابلاغ شده است
"روح بخش"، مدیر امور دارو و مواد تحت کنترل معاونت غذا و داروی استان خراسان رضوی درباره صحت و سقم ابلاغ اجرای این مصوبه از سوی ریاست غذا و داروی کشور می گوید:« این مسئله صحت دارد و اول اردیبهشت اجرای آن به ما ابلاغ شد، اما 17 خرداد هم شورای ستاد مبارزه با مواد مخدر نامه ای زده و دستور لغو آن را به دکتر شانه ساز داده است». وی درباره جزئیات این مصوبه خاطر نشان می کند:« دکتر شانه ساز آیین نامه ای داد و طبق آن قرار شد داروهای مخدر به جای معاونت های غذا و دارو از طریق داروخانه ها توزیع شود. دو سال قبل پیش نویس این آیین نامه آمد که همان موقع مخالفت کردند. این همان است منتهی این بار ابلاغ رسمی شده بود. البته این موضوع هم به ظاهر بر اساس مصوبه قبلی خود مرکز مبارزه با مواد مخدر بوده است که مجدد این مصوبه توسط ستاد مبارزه با مواد مخدر لغو و به غذا و دارو ابلاغ شد. در واقع ستاد مرکزی مصوب کرده، سازمان اجرا کرده و باز حالا نظرشان عوض شده است».
این درحالی است که مدیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان اظهار می کند این مصوبه لغو نشده و ستاد تنها با فرایند ابلاغ غیر قانونی سازمان غذا و دارو مخالفت کرده است.
اجرای این مصوبه از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر به استان ابلاغ نشده است
"محمدحسین صالحی"، مدیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان می گوید:« درباره داروهای مخدر تصمیم گیرنده نهایی ستاد مبارزه با مواد مخدر است که وزارت بهداشت هم عضوی از این ستاد است. از سوی این ستاد بعد از سال 97 تصمیم گیری شد که داروهای مخدر توسط تعدادی از داروخانه های منتخب به کلینیک های ترک اعتیاد توزیع شود و در استان هایی که متقاضی هستند برای فاز اول پایلوت باشند، اما هنوز مصوبه کمیته درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر به استان ها بابت این موضوع ابلاغ نشده است». وی می افزاید:« ما هم به عنوان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر تابع تصمیمات ستاد مبارزه با مواد مخدر و کمیته درمان هستیم که زیرمجموعه ستاد است. یعنی عملا هیچ ابلاغیه و مصوبه ای از این کانال نداشتیم. این هم نامه ای است که خود وزارت بهداشت و معاونت غذا و دارو به استان ها و دانشگاه علوم پزشکی که زیرمجموعه خودشان هستند، ابلاغ کرده اند. دستگاه تصمیم گیرنده در این حوزه، ستاد مبارزه با مواد مخدر و کمیته درمانش است. بنابراین این تصمیم هنوز اجرایی نشده و هیچ ابلاغیه ای از سوی ستاد برای اجرای این فرایند تا این لحظه به دست ما نرسیده است و از نظر ما تا زمانی که ستاد مبارزه با مواد مخدر ابلاغ نکند، عملا اجرای آن را تایید نمی کنیم».
داروهای مخدر قرار نیست از طریق داروخانهها به افراد داده شود
مدیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان درباره مخالفت ستاد مواد مخدر با اقدام غذا و دارو می گوید:« به ظاهر خود معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت بدون این که در کمیته مصوب شود، راسا نامه ای را برای اجرا به استان ها زده که این کار خلاف قانون بوده است. اعلام شده اگر قرار است کاری اجرا شود باید فرایند قانونی اش طی شود یعنی از طریق کمیته درمان مصوب و بعد به استان ها ابلاغ شود. چون فرایند قانونی طی نشده، ستاد خواسته این فرایند لغو شود نه این که کلا مصوبه لغو شود. در واقع ستاد دستور لغو را نداده بلکه دستور رعایت مفاد مصوبه ستاد مبارزه با مواد مخدر و کمیته درمان را داده است». وی خاطر نشان می کند:«یک نگرانی که مراکز کلینیک ها داشتند تقریبا قابل حل است، چرا که طبق مصوبه، داروخانه قرار نیست به طور مستقیم این دارو را به افراد بدهد بلکه توسط تعدادی از داروخانه های منتخب به کلینیک های ترک اعتیاد توزیع خواهد شد».