گزارشی درباره مشکلات صادرکنندگان شهرستان نیشابور
تعداد بازدید : 5
کرونا، تحریم و نوسانات ارزی 3 مانع برای صادرات نیشابور
نویسنده : شجاعی مهر
شهرستان نیشابور یکی از مراکز مهم تولید در استان است. وجود شهرکصنعتی خیام به همراه منابع سرشار معدنی و تولیدات کشاورزی، دامی و غذایی این شهرستان را به یکی از قطب های اصلی تولید در استان خراسان رضوی تبدیل کرده است.از طرفی صادرات به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه همه جانبه همواره مورد توجه کارشناسان اقتصادی قرار داشته و به تبعیت از آن این موضوع در نیشابور که نزدیکی آن به مرزهای کشور و مسیر ترانزیتی بر مزیت های صادراتی اش افزوده مد نظر بوده است و همواره تعدادی از صادر کنندگان نمونه ملی از این خطه معرفی شده اند، با توجه به نام گذاری امسال به عنوان سال جهش تولید توجه بهمقوله صادرات بیش از پیش اهمیت دارد.اما آمارها نشان از کاهش ۵۰ درصدی صادرات از گمرک نیشابور از ابتدای امسال دارد. دلیل این کاهش در سال جهش تولید چیست؟
کاهش ۵۰میلیون دلاری صادرات از نیشابور
در همین باره مدیر گمرک شهرستان نیشابور گفت: با توجه به تعدد شهرک های صنعتی در نیشابور و وجود شهرک صنعتی خیام به عنوان دومین شهرک صنعتی استان به لحاظ تعداد کارخانه، تولید متنوع و با تیراژ بالای محصولات مختلف صنعتی و در کنار آن محصولات کشاورزی، خشکبار و موادغذایی، ظرفیت های بسیار بالای صادراتی در نیشابور ایجاد شده است. مصیب برجی افزود: شیوع کرونا و سیاست های ارزی فعلی صادرات نیشابور را کاهش داده به طوری که از ابتدای امسال با کاهش ۵۰ درصدی، رقم صادرات از نیشابور به مبلغ ۵۰ میلیون دلار کاهش یافته و حجم آن نیز به ۳۶ هزار تن رسیده است. وی بیان کرد: محصولات فولادی و میلگرد، کاشی، سرامیک، لوازم خانگی، محصولات لبنی، سیم و کابل و محصولات الکترونیکی، مواد شوینده و بهداشتی، محصولات ساختمانی و حتی پودر آلومینیم تولیدی شرکت های دانش بنیان از جمله محصولات صادراتی تولید شده در نیشابور است. وی با اشاره به کشورهای مقصد محصولات نیشابور گفت: عراق، افغانستان، پاکستان، امارات، سوریه، ترکمنستان، روسیه، ارمنستان، قزاقستان، تاجیکستان، آذربایجان، ترکیه و حتی در مواردی انگلستان، آلمان و کانادا نیز مقصد کالاهای تولید شده در نیشابور بوده و هستند. مدیر گمرک نیشابور با اشاره به وضعیت صادرات محصولات کشاورزی گفت: صادرات آلو و زیره که سال های گذشته وضعیت خوبی داشت امسال بسیار کم و در حد صفر است. برجی با بیان این که یکی از دلایل کاهش صادرات شیوع کروناست افزود: اکثر صادرکنندگان آلو کشاورزان هستند که کارت بازرگانی نیز ندارند و با این سیستم تعهدات ارزی برای صادرات محصولات شان دچار مشکل شده اند ،به ریال پول می گیرند ولی باید به دلار در سامانه نیمایی پرداخت کنند که تفاوت قیمت ایجاد شده صرفه اقتصادی برای آن ها ندارد. وی با اشاره به این که این مشکل در کوتاه مدت توسط مسئولان باید حل شود ادامه داد: ایجاد تشکل های کشاورزی و دریافت کارت بازرگانی که تشکل های صنفی کشاورزان را به مجموعه های سازمان یافته قوی تر تبدیل کند می تواند به افزایش فروش و همچنین دریافت دلار توسط آن ها منجر شود.
حضور نداشتن نماینده بانک مرکزی در نیشابور مانع صادرات فیروزه
مدیر گمرک نیشابور در خصوص صادرات فیروزه گفت: برای صادرات این سنگ ارزشمند باید نماینده بانک مرکزی در نیشابور مستقر شود و آن ها را تایید کند که به همین دلیل صادرات این محصول از نیشابور امکان پذیر نیست. برجی با بیان این که صادرات اینمحصول هم اکنون به صورت چمدانی و از سایر قسمت ها صورت می گیرد گفت: ایجاد تشکل قوی و ضابطه مند شدن صادرات فیروزه از نیشابور نیز می تواند باعث فروش بیشتر، تسهیل صادرات و جهش بسیار مناسبی در زمینه صادرات شود. در گذشته چون شرکت ها اطلاعات نداشتند و برای صادرات باید به شهرهای دیگر مراجعه می کردند خیلی به صادرات فکر نمی کردند ولی از زمان ایجاد گمرک نیشابور وضعیت صادرات متفاوت شده است و این اتفاق در خصوص فیروزه هم می تواند رخ دهد.
بسته بندی و برند سازی پاشنه آشیل صادرات محصولات کشاورزی
مدیر جهاد کشاورزی نیشابور گفت: شهرستان نیشابور یک منطقه باغی است و محصولاتی مانند آلو، گیلاس و سیب برندهای نیشابور در استان هستند که توان صادراتی زیادی در این حوزه دارند.محمدعلی فرهمند راد افزود: مدتی است که نیشابور در تولید زعفران و پسته هم به جایگاه مناسبی رسیده و می توان گفت این پنج محصول از نظر مقدار، کیفیت و سطح زیر کشت ظرفیت بسیار بالایی برای صادرات دارند.وی با اشاره به جایگاه ارزنده نیشابور در حوزه دام و طیور بیان کرد: ۲۵ درصد شیر خراسان رضوی در نیشابور تولید می شود و کارخانه های فراوری شیر که محصولاتی نظیر کره، پنیر، خامه و شیر خشک تولید میکنند از ظرفیت های ویژه و مناسبی برای صادرات برخوردارند.وی ادامه داد: متاسفانه در حوزه محصولاتکشاورزی برند و بسته بندی ضعیفی داریم که باید تشکل های بخش خصوصی ایندو موضوع را حل کنند.وی با بیان این که استاندارد سازی نیز در مسیر صادرات اهمیت ویژه ای دارد افزود: متاسفانه به علت نرسیدن به استانداردهای اتحادیه اروپا اکنون امکان صادرات آلو به آن منطقه را نداریم و باید با آگاهی دادن به کشاورزان در مسیر نیاز بازار حرکت کنیم.فرهمند با اشاره به مشکلات ایجاد شده از زمان شیوع کرونا گفت: برهم زدن عرضه و تقاضا و کاهش صادرات که باعث پایین آمدن قیمت محصولات کشاورزی شده مهم ترین آسیب دوره کرونا برای بخش کشاورزی است.
کرونا توان مهندسان بومی را بار دیگر به اثبات رساند
مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی عطار گفت: با توجه به ظرفیت های بالا و بکر نیشابور در حوزه های صنعتی، معدنی و کشاورزی، توسعه صادرات جزو توانمندی ها و چرخ پیشرانه صنعت اینمنطقه است.سراج افزود: در حوزه صنایع غذایی و مواردی چون روغن، سرامیک، کاشی و الیاف هر سال چند صادر کننده نمونه ملی از نیشابور داریم.وی بیان کرد: حوزه معدن و بخش فراوری آن متاسفانه در نیشابور مغفول مانده و کاری که در حال انجام هستیم این است که صنعتگران و معدن کاران را به سمت فراوری محصولات معدنی مانند منگنز و کنستانتره از سنگ آهن سوق می دهیم.وی خاطر نشان کرد: احداث گمرک نیشابور به بحث صادرات نیشابور بسیار کمک کرد و با راه اندازی انبار کالای خشک و بارانداز خشک آینده خوبی برای صادرات در نیشابور پیش بینی می کنیم.
وی با اشاره به تاثیرات کرونا در بخش صادرات گفت: چهار شرکت در شهرستان نیشابور با مشارکت چینی ها اداره می شد که پس از شیوع کرونا و خروج چینی ها، نیروهای بومی نیشابور با دانش مهندسی خود بعد از تعطیلی یک هفته ای مجدد شرکت ها را راه اندازی کردند و هم اکنون بدون حضور چینی ها در نیشابور واحدهای صنعتی اداره می شوند و یک بار دیگر توانمندی مهندسان بومی به خصوص در حوزه مهندسی معکوس به نمایش گذاشته شد.
اجازه ندادن برای استفاده معقول از ارز صادراتی مشکل صادرکنندگان
رئیسهیئت مدیره خانه صنعت، معدنو تجارت نیشابور در خصوص مشکل صادر کنندگان نیشابوری گفت: با توجه به وضعیت ارز نیمایی صادرکننده نمیتواند به طور کامل از محل ارز خودش که صادرات کرده واردات داشته باشد در حالی که چه فرقی میکند زمانی که صادرکننده صادرات را انجام داده و مجوز واردات دریافت کرده به یک جا بفروشد و از جای دیگر بخرد؟جلایی افزود: باید به واحدهایی که به صورت هلدینگ فعالیت میکنند اجازه داده شود با شرکتهای دیگرش برای تامین ارز مورد نیازش ارتباط داشته باشد.وی ادامه داد: هیچ بحثی در باره برگشت ارز وجود ندارد و حتما صادرکننده باید ارز صادر شده را به کشور بازگرداند اما چه دلیلی دارد که خودمان به وسیله یک سری بخشنامهها باعث ایجاد مشکلات بیشتر برای صادرکنندگان در این شرایط تحریمها باشیم.وی خاطر نشان کرد: صادرکننده از مبلغ ارزی که صادر کرده به میزان ۳۰ درصد میتواند خودش واردات انجام بدهد وبقیه آن را باید در سامانه نیمایی بفروشد.وی ادامه داد: با این وضعیت صادرات در نیشابور از وضعیت مطلوبی برخوردار است و در این زمینه هر چقدر حمایت بهتری از سوی بانکها به وسیله ارائه تسهیلات ارزان قیمت با کارمزد پایین انجام شود نتیجه بهتری خواهیم گرفت.وی ادامه داد: پس از شیوع کرونا چندین ماه گمرکات بسته بود و اجازه صادرات نداشتیم که موجب بروز مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان داخلی شد ولی اکنون مرزها باز شده و طوری که آمارها نشان میدهد کمکم صادرات به روال عادی بازمیگردد، با توجه به این که در همین دوران شیوع کرونا برخی صنایع تولید مواد شوینده و بهداشتی در نیشابور توسعه یافتند و این تهدید را تبدیل به فرصت کردند و توانستند همزمان با تامین نیاز داخلی صادرات هم داشته باشند.
ممنوعیت صادرات لبنی بررسی شود
رئیس هیئت اجرایی اتاق بازرگانی نیشابور نیز گفت: امروز برای صادرکنندگان ارسال کالا و عبور از تحریمها مانند گذشتن از میدان مین است و پس از آن هم در بازگرداندن پول محصولات صادر شده با مشکلات عدیدهای مواجه هستند ولی از سوی دیگر نتیجه تصمیمات آنی بانکمرکزی تضعیف جایگاه صادرات است.احمدی سلیمانی افزود:صادر کننده نیاز به حمایت واقعی و عملی دارد که متاسفانه شاهد آن نیستیم و نتیجه این میشود که وزیر اقتصاد اعلام میکند میلیونها دلار ارز هنوز به کشور بازنگشته و این نشان میدهد هنوز در این حوزه به یک ادبیات مشترک نرسیده ایم.مدیرعامل یکی از شرکت های لبنی نیشابور نیز گفت: وجود دام و شیر در منطقه نیشابور مزیت های مناسبی را برای صادرات فراورده های لبنی فراهم کرده است.هائدی افزود: ایجاد گمرک در نیشابور اقداممناسبی در مسیر تسهیل صادرات بود و امروز به واسطه آن صادرات از نیشابور شرایط مناسبی دارد.عضو انجمن مدیران صنایع نیشابور ادامه داد: متاسفانه امروز ممنوعیت صادرات محصولات لبنی مانند شیرخشک و خامه مشکلات زیادی برای واحدهای تولیدی ایجاد کرده است که مسئولان در این حوزه باید تمهیدات لازم را بیندیشند.وی خاطر نشان کرد: افزایش قیمت نهاده های دامی و کاهش شیر تولیدی دامداری ها نیز مشکل دیگری است که این روزها در کنار شیوع ویروس کرونا مشکلاتی را برای واحدهای تولیدی فراورده های لبنی و صادر کننده این محصولات ایجاد کرده است.
نخستین مشکل صادرکنندگان
فعال حوزه صنعت و صادر کننده نمونه استانی سال ۹۸ نیز در این خصوص گفت:مشکلات صادرکنندگان نیشابور جدای از چالشهای استانی و کشوری در این بخش نیست و این مسئله دردی است که سال هاست آن را به عناوینمختلف مطرح کردهایم ولی متاسفانه گوش شنوایی پیدا نمیشود.محمدیان افزود: البته چند روز قبل شنیدم در کمیسیون صنعت و معدن و اقتصاد مجلس شورای اسلامی مصوباتی گذرانده شده که ظاهرا این موضوعات مورد توجه قرار گرفته است. وی خاطر نشان کرد: امروز نخستین مشکل صادرکننده، بانک مرکزی است و صادرکنندگان زبانمشترکی با بانک مرکزی ندارند و مصوبات، بخشنامهها و دستورالعملهایی که بانک مرکزی میگذراند پشت درهای بسته و بدون مشورت با بخش خصوصی است.
عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی نیشابور ادامه داد: هر سال تعداد قابل توجهی از صادرکنندگان نمونه استانی را نیشابوریها تشکیل میدهند که نشان میدهد صنعت نیشابور در حال پیشرفت و توسعه است به طوری که در استان و کشور نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.وی اظهار کرد: برای این که بیشتر و بهتر بتوانیم از این ظرفیت بهره ببریم داشتن یک مکان مناسب برای اختصاص به اتاق بازرگانی در نیشابور لازم و ضروری است.وی افزود: با توجه به این که بخش قابل توجهی از هزینه اتاق بازرگانی استان خراسان رضوی توسط فولاد نیشابور تامینمیشود اما طی چند سال گذشته با وجود همه پیگیریها به دلیل بدقولیهای اتاق بازرگانی استان در این بخش به نتیجه نرسیدهایم.محمدیان گفت:تعداد کارتهای بازرگانی و واحدهای صادرکننده در نیشابور با اختلاف قابل توجهی نسبت به سایر شهرهای استان پس از مشهد در رتبه دوم قرار دارد.یکی دیگر از مدیران صنعتی نیشابور گفت: تحریم، مشکلات ناشی از شیوع کرونا، کمبود منابع ارزی در کشور، نبود ثبات در بازار، صدور بخشنامه های غیر کارشناسی و خلق الساعه و تغییر مستمر سیاست ها، قدرت برنامه ریزی را از فعالان اقتصادی گرفته و صادرکنندگان را با محدودیتهای بسیاری مواجه کرده است.تابعی افزود: علاوه بر آن، سیاستهای متناقض دستگاههای اجرایی ازجمله بانک مرکزی در رفع تعهد ارزی باعث شده هر روز بر مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان افزوده شود. حجم زیادی از صادرات ایران به دو کشور افغانستان و عراق انجام میشود و نبود ثبات در تصمیمگیریها، صادرکنندهها را با مشکلات جدی مواجه کرده است.