«باید 10سال چشم کشید، سختی کشید ، نگهداری کرد ،مراقبت کرد تا نهالی که کاشته ای ثمر دهد و چشمت به محصول بیفتد».
این جملات ،خلاصه رنج به ثمر نشستن یک باغ پسته است . کشاورزی که ماندن در روستا را به مهاجرت به شهر ترجیح می دهد ،سختی هایش را به جان می خرد، یک دهه چشم انتظاری می کشد و امید به روزی دارد که حاصل دسترنج زحمات خود را از خدا بگیرد ، آن موقع ا ست که شیرینی این مصائب را زیر دندانش حس می کند.این روزها برداشت محصول پسته در بخش شهرآباد شهرستان بردسکن آغاز شده و روزهای پایانی خود را طی می کند.
کشاورزان باغدار منطقه شهرآباد بردسکن جایی که قطب باغ های پسته این شهرستان محسوب می شود مشکلات متعددی در راه کاشت ،داشت و برداشت محصول خود دارند . مشکلاتی که مطالعه خلاصه آن، خالی از لطف نیست.قربانعلی محمد نژاد یکی از این باغداران است که مانند هزاران باغدار دیگر در بیش از شش هزار هکتار باغ های پسته در این دیار ، مویی در این راه سپید کرده است . او می گوید 10 سال دلهره و سختی، زمان کمی نیست که به پای درختان پسته می ریزیم . ما مانند فرزندان خود از باغ های مان مراقبت می کنیم تا موقع به ثمر نشستن زحمات مان در کنار یاری و برکت خداوند چشم امید به دسترنج مان داشته باشیم اما دردها و سختی ها در این مسیر بسیار است.
وی به کمبود منابع آبی در این منطقه اشاره می کند و می گوید : افزون بر این قیمت بسیار بالای نهاده های کشاورزی از جمله کودشیمیایی ،کمر کشاورزان را خم کرده و باغداری که سال ها برای به ثمر نشستن محصول خود زحمت کشیده گاه مجبور می شود باغ خود را رها کند.این کشاورز زحمتکش از مسئولان خواست اگر خواهان رونق تولید هستند به داد کشاورز و باغدار برسند.
کارگران هم در این میان دل پری از مشکلات خود دارند . یکی از بانوان کارگر شهرآباد در این باره گفت: هر چند در مدت یک ماه برداشت محصول دغدغه اشتغال و کار تا حدودی در منطقه رفع می شود اما واقعا گرانی سرسام آور حتی در روستاها هم بیشتر گریبان کارگران را گرفته است و دستمزد 80 هزار تومانی یک روز کار در این شرایط سخت کرونایی ،اصلا کفاف زندگی را نمی دهد و می طلبد دولت در این خصوص فکری به حال کارگران هم بکند . وی خواستار بیمه کارگران در ایام برداشت محصول شد و افزود : این حداقل انتظاری است که قطعا با حمایت دولت می تواند بارقه امید را در دل پیش قراولان تولید در روستاها و شهرهای کوچک زنده کند.
سود دلالان
به سراغ دیگر باغداران هم که می رویم علاوه بر مشکلاتی که به آن اشاره شد همه دردشان یکی است و آن این است که سود محصولی که با سال ها خون دل به ثمر نشسته ، نصیب باغدار نمی شود و در این میان دلالان و واسطه گران با کمترین زحمت به سودهای کلانی می رسند.آن ها معتقدند رنج تولید را باغدار می برد اما گنج پسته نصیب دلالان و واسطه گران می شود.
در این میان جمعی از باغداران و دغدغه مندان محصول پسته ، پویشی در فضای مجازی راه انداختند و ضمن بیان برخی مشکلات خود از جمله بی توجهی به قیمت جهانی این محصول ، خریداری نکردن تضمیمی پسته ، نبود برابری بین هزینه تولید و خرید بر این باورند که همه این مشکلات انگیزه را در کشاورز از بین برده و نیازمند تدبیر و حمایت دولتمردان است . آن ها می گویند ورود دولت به خرید تضمینی پسته همچون دیگر محصولات باعث می شود دلالان و واسطه گران محصول را به قیمتی منطقی از کشاورز خرید کنند.
به همه این ها باید کاهش ساعت چاه های آب کشاورزی را هم افزود که پرداختن به آن ، خود فرصتی طولانی را می طلبد .
بردسکن مقام اول سطح زیر کشت پسته در خراسان رضوی
و اما بد نیست بدانید که بردسکن مقام اول تولید پسته را با بیش از 11 هزار و 145 هکتار سطح زیر کشت در استان به خود اختصاص داده است. مدیر جهاد کشاورزی بردسکن که از باغ های پسته شهرآباد بازدید کرد با بیان این مطلب گفت: بیش از شش هزار هکتاراز این باغ ها در بخش شهرآباد قرار دارد و این یعنی این دیار قطب باغبانی پسته شهرستان بردسکن است.
مهندس مهمیز رقم غالب پسته موجود در بردسکن را رقم فندقی دانست و گفت : پیش بینی می کنیم با برداشت بیش از 11 هزار تن پسته خشک به ارزش بیش از 1600 میلیارد تومان، بیش از 20 درصد افزایش برداشت محصول در سطح شهرستان را شاهد باشیم.
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن با اشاره به این که با کاهش مصرف سموم و مبارزه غیر شیمیایی در کنترل آفت های پسته سعی شده است پسته ارگانیک به بازار روانه شود،اظهارکرد: شهرستان بردسکن مقام اول استان را در میزان سطح زیرکشت پسته داراست. وی همچنین از صادرات این محصول به کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله امارات ، عمان ، کویت ،عراق و پاکستان و برخی کشورهای اروپایی هم خبر داد و افزود : صادرات این محصول مهم ارزآوری بسیار خوبی را برای کشور به ارمغان می آورد.
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن همچنین تصریح کرد: در فصل برداشت این محصول حدود 300 هزار نفر روز اشتغال در سطح شهرها و روستاهای منطقه ایجاد می شود و این فرصت خوبی است که باید قدرآن را بدانیم.
وی همچنین به صدور مجوز فعالیت بیش از 53 ترمینال ضبط و فراوری پسته هم اشاره کرد وگفت:با توجه به این که در این ترمینال ها ها از دیگر نقاط استان هم محصول پسته ، پذیرش و فراوری می شود ،بیش از 30 هزار نفر روز در ایام برداشت پسته مشغول کار و فعالیت هستند . وی از ترمینال داران خواست به دلیل این که محصول پسته منطقه از اونس بالایی برخوردار است ،نسبت به تجهیز ترمینال ها به فناوری روز درخصوص فراهم کردن صادرات محصول با کیفیت تر اقدام کنند.
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن با بیان این که محصول پسته امسال در بردسکن به دلیل بهره گیری از توصیه های مهندسان کشاورزی و استفاده نکردن از روش های شیمیایی از محصول سالم تر و بهتری بهره مند است ، افزود: سرمایه گذاران می توانند با ایجاد صنایع تبدیلی وبسته بندی ضمن استفاده از تسهیلات به رونق تولید این محصول کمک کنند.
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن همچنین با اشاره به قیمت بالای دلار گفت : بر این اساس، از یک سو قیمت محصول پسته پایین است و از سوی دیگر قیمت نهاده های کشاورزان نیز افزایش چشمگیری داشته و این موضوع موجب دغدغه و نگرانی کشاورزان شده است .
مهندس مهمیز افزود : افزون بر این کمبود منابع آبی و محدودیت برداشت آب از سفره های زیر زمینی نیز مزید بر علت شده اما ما در مجموعه جهاد کشاورزی با بهره گیری از کار کارشناسی ،تلاش می کنیم با کمک به کشاورزان در افزایش سطح تولید، این دغدغه آنان را رفع کنیم و این هدف ماست.
وی گفت : اگر کشاورزان در مسیر آبیاری باغ های خود روش های قدیمی را تغییر دهند و به سمت آبیاری زیر سطحی روی آورند قطعا بیش از 60 درصد در مصرف آب باغ ها صرفه جویی خواهد شد و نگرانی باغداران در این خصوص نیز برطرف می شود .
مدیر جهاد کشاورزی بردسکن همچنین گفت : دانایی کشاورز منجر به توانایی و در نتیجه تولید محصول سالم می شود . وی گفت :بر این اساس از تمام کشاورزان دعوت می کنیم تا در کنار دریافت آموزش های رایگان از کارشناسان جهاد کشاورزی ، با بهره گیری درست از امکانات فضای مجازی از این فرصت بهره ببرند و با عضویت در شبکه اجتماهی تاک که مختص کشاورزان است از جدیدترین آموزش ها و روش های کاشت ، داشت و برداشت محصول خود مطلع شوند .
به هر حال امید است با تکیه بر افزایش دانایی توان تولیدی و سود محصولات پسته در بخش شهرآباد نصیب کشاورزان شود تا هم موجب افزایش انگیزه و هم رونق اقتصادی در شرایط سخت کرونایی برای منطقه شود.