گزارشی درباره گسترش زبالهگردی در شهرستان سبزوار
تعداد بازدید : 24
ردپای مافیا در تجارت طلای کثیف
نویسنده : میلاد کلاته
بررسیها و آمارها نشان میدهد که بیش از هزار خانوار در سبزوار درگیر معضل زبالهگردی هستند و مسائل اقتصادی و اعتیاد به مواد مخدر در سالهای اخیر سبب افزایش چشمگیر آمار زبالهگردها شده است. به گزارش خراسان رضوی، تصویر خمشدن فردی تا کمر درون سطلهای زباله که در جستوجوی زبالههایی برای فروش است، در طول روز و نیمههای شب برای همه ما تصویری آشنا و البته غمبار است. زبالهگرد فردی است که مواد قابلاستفاده مجدد یا قابلبازیافت را که توسط دیگران دور انداخته میشود، تفکیک میکند و آنها را برمیدارد. میلیونها زبالهگرد در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای درحالتوسعه وجود دارد؛ اما بهطور فزاینده در کشورهای درحال توسعه نیز وجود دارد و زبالهگردی در سطح شهر سبزوار افزایش یافته و با قدمزدن در کوچهها و خیابانها میتوان به این نتیجه رسید. البته زبالهگردی پدیده نوظهوری نیست؛ از سالهای خیلی دور افرادی برای گذران زندگی از باکسهای زباله، آندسته از زبالههایی مثل پلاستیک و آهن و... را که میشد به قیمتی فروخت جمعآوری میکردند. متاسفانه زبالهگردی طی چندسال اخیر زیاد شده و علت اصلی این موضوع بیکاری است که باید فکری برای آن شود. براساس مشاهدات و گزارشهای میدانی تعداد زبالهگردها در شهرستان سبزوار نیز طی دوسال اخیر افزایش چشمگیری داشته است. در گذشته در ساعات خاصی از شبانهروز شاهد حضور زبالهگردها در سطح شهر بودیم؛ اما حالا در هرساعتی و محلهای میتوان تعداد زیادی از این افراد را در سنین مختلف مشاهده کرد. شورای اسلامی شهرسبزوار در مردادماه امسال با مصوبهای به بحث زبالهگردی و شناسایی افراد زبالهگرد ورود کرد اما براساس آمارهای اولیه یکهزار خانوار زبالهگرد در این شهر شناسایی شدهاند و پیش بینی شده آمار تا پایان تحقیق و جمعآوری اطلاعات به بیش از یکهزار خانوار افزایش یابد.
بیش از هزار خانوار درگیر معضل زبالهگردی در سبزوار
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورای اسلامی شهر سبزوار در گفتوگو با خراسان رضوی با بیان اینکه برای تصمیمگیری در مورد هر موضوعی نیاز به بانک اطلاعاتی داریم و در چند سال اخیر در شهر سبزوار شاهد افزایش شدید معضل زبالهگردی بودهایم، گفت: در ابتدا زبالهگردها در سبزوار به تعداد محدودی مشغول به فعالیت بودند اما هماکنون به مرحلهای رسیده که قابلمشاهده توسط عموم مردم است؛ هرچه زمان میگذرد تعداد زبالهگردها افزایش مییابد.
مهدی مقصودی افزایش این معضل در سبزوار را ناشی از مباحث اقتصادی و اهمال مسئولان شهرستانی دانست و افزود: مسئله زبالهگردی آنطور که باید دغدغه ای بین برخی مسئولان شهری سبزوار، نبوده و در همان ابتدا باید به موضوع توجه بیشتری میشد تا از افزایش این معضل در سطح شهر جلوگیری میشد. وی با بیان اینکه به طور مثال در بحث ویروس منحوس کرونا برنامهریزی گسترده در مورد مدارس، بانکها و سایر بخشها صورت میگیرد اما هیچگونه برنامهای برای زبالهگردها وجود ندارد، بیان کرد: این افراد میتوانند عامل انتشار ویروس باشند و متاسفانه هیچگونه متولی در سبزوار وجود ندارد که بخواهد بحث زبالهگردی را مدیریت کند. رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری شورای اسلامی شهر سبزوار با بیان اینکه ازآنجاکه مجموعه مشخصی برای این موضوع نبوده، شورای اسلامی شهر سبزوار تصمیم گرفته به بحث معضل زبالهگردی ورود کند، ادامه داد: تجربه نشان داده که سمنها و خیریهها در نقاط ضعف موفق عمل کردهاند و پس از آمارگیری و جمعآوری اطلاعات از ظرفیت این مجموعهها استفاده میکنیم. مقصودی تصریح کرد: در مورد بررسی تعداد زبالهگردها یکبار سازمان پسماند شهرداری سبزوار در سال گذشته تحقیقی را انجام داد و اکنون آمار زبالهگردها بیشتر از گذشته شده است. وی با بیان اینکه تحقیق و بررسیهای میدانی در مورد این معضل در سبزوار در حال انجام است، افزود: آمار زبالهگردها بیشتر از پیشبینیها بوده و تاکنون جمعبندی صورت نگرفته است و در انتها آمار زبالهگردها دقیق نخواهد بود چراکه برخی از آنها همکاری نمیکنند. وی از شناسایی یکهزار نفر زبالهگرد تاکنون در این شهر خبر داد و افزود: نام، نامخانوادگی، عکس ،مدرک تحصیلی و دیگر مشخصات این افراد به دست آمده و پیشبینی میشود که بیش از یکهزار و 500 نفر زبالهگرد در این شهر داشته باشیم و به دلیل اینکه اغلب زبالهگردها به صورت خانوادگی به فعالیت می پردازند به معنای دیگر میتوان اعلام کرد که یکهزار خانوار درگیر این معضل هستند.
مقصودی ادامه داد: به صورت غیرمستقیم چندهزار نفر در سبزوار زبالهگردی میکنند که زنگ خطری جدی برای گسترش این معضل محسوب میشود. وی تاکید کرد: معتقد هستم که دوره پنهانکاری مسائل اجتماعی به پایان رسیده و دقیق و شفاف باید این معضل را با مردم و مسئولان مربوط در میان بگذاریم و تصمیم اساسی برای ساماندهی زبالهگردها در این شهر گرفته شود. این مقام مسئول در مورد اهداف گام بعدی ساماندهی و مدیریت معضل زبالهگردی، گفت: زمانی که معتاد متجاهر در بین این افراد شناسایی شده، قانون پیشبینیهای لازم را انجام داده که برای ترک اعتیاد به کمپ انتقال یابند و اگر هم افراد نیازمند به معنای واقعی وجود داشته باشند، براساس شرایط فرد باید تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی قرار گیرد. مقصودی یادآور شد: در کنار بحث ساماندهی آمار مراکز پسماند را جمعآوری میکنیم و در برخی از مراکز متاسفانه جای اما و اگر دارد و این افراد زبالهگرد رفت و آمد میکنند، اتفاقاتی رخ می دهد که شاید در شان محل کسب و کار نباشد.
ردپای قطب مافیایی در ماجرای زبالهگردی در سبزوار
مجید معنویزاده رئیس سازمان پسماند شهرداری سبزوار نیز در گفتوگو با خراسان رضوی با بیان اینکه ماجرای زبالهگردها در دو سال اخیر بیشتر شده و نه تنها در سبزوار بلکه در سراسر کلانشهرها بوده است، گفت: مسائل اقتصادی و معیشتی در افزایش آمار زبالهگردها تاثیرگذار بوده و فعالیتهای آنها سبب مضاعفشدن خدمات شهری شهرداریها شده چراکه زبالهگردها پسماندهای شهری را به هم میریزند. وی ادامه داد: مدت زمانی برای جمعآوری زبالههای شهروندان اختصاص یافته که متاسفانه زبالهگردها در همان مدت زمان برای جمعآوری ورود میکنند و برخی از آنها رعایت نمیکنند و زبالهها را به حالت ریخت وپاش رها میکنند و این ماجرا سبب میشود نیروهای این سازمان زمان بیشتری را برای جمعآوری درنظر بگیرند. معنویزاده در خصوص ضرورت ساماندهی زبالهگردها در سبزوار، گفت: ساماندهی زبالهگردها تنها بر دوش سازمان پسماند شهرداری سبزوار نیست و در مقطع زمانی سال 95 - 94برای این موضوع ورود کردیم. در طرح ساماندهی تا مرحله شناسایی افراد زبالهگرد پیش رفتیم و در آن زمان حدود 70 نفر زبالهگرد در سبزوار مشغول به فعالیت بودهاند اما اکنون گروهی که به بررسی معضل زبالهگردی در سبزوار پرداختهاند، آمارهای بسیار بیشتری را اعلام می کنند. وی بیان کرد: وارد مرحله ساماندهی زبالهگردها شدیم و متاسفانه ما محکوم به برخی از اقدامات شدیم چراکه نیروهای سازمان موردتهدید زبالهگردها قرار گرفتند که نشان میدهد قطب مافیایی پشت ماجرای زبالهگردی در سبزوار قرار دارد. رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری سبزوار درخصوص نتیجه ساماندهی زبالهگردها، گفت: برای بحث ساماندهی از طریق مراجع قانونی پیگیری کردیم و به سازمان پسماند شهرداری سبزوار اعلام شد که برای زبالهگردها شغل تعریف شود و نمیتوانیم برای آنها شغل تعریف کنیم.
زباله گردها هزینه سازمان پسماند را مضاعف می کنند
معنویزاده با بیان اینکه برخی از زبالهگردها به صورت خانگی به بحث جمعآوری زباله دارای ارزش ورود کردهاند، افزود: زبالهگردها علاوه بر مضاعفکردن هزینههای این سازمان، اخلال در نظم عمومی شهری به وجود آوردهاند. وی با اشاره به اینکه بخشی از زبالهگردها با اعتیاد مواجه هستند، بیان کرد: در ازای زبالههای دارای ارزش مواد مخدر به فرد داده میشود و انبارداران بزرگ در سبزوار اجناس زبالهگردها را به قیمت خیلی پایینتری خریداری میکنند.
شاید حدود 70 انباردار بزرگ در سبزوار وجود داشته باشد
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری سبزوار تصریح کرد: شاید حدود 70 انباردار بزرگ در سبزوار وجود داشته باشد که با زباله گردها مشغول به همکاری هستند و لازم است نهادهای مربوط مجوزهای آنها را ابطال کنند یا با روشی دیگر از طریق انبارداران بزرگ به این ماجرا ورود کنند. معنویزاده با بیان اینکه فعالیت زبالهگردها علاوه بر ضرر به سازمان مدیریت پسماند شهرداری سبزوار، مباحث اجتماعی به دنبال دارد، یادآور شد: حتی مشاهده شده، خانمهای جوان به دلایلی مجبور به روی آوردن به زبالهگردی شدهاند که در مراحل انتقال، واسطه و فروش ممکن است در معرض سوءاستفاده قرار بگیرند.
درآمد روزانه 200 هزار تومانی زبالهگردی در سبزوار
یک فعال اجتماعی که در دو سال اخیر در مورد پدیده زبالهگردی تحقیق و بررسی انجام داده، درباره مهمترین دلایل روی آوردن افراد عادی به بحث زبالهگردی به خراسان رضوی گفت: مسائل اقتصادی سبب روی آوردن افراد به سمت اعتیاد می شود و افرادی که میخواهند از هر جایی منابع درآمدی کسب کنند، به بحث زبالهگردی روی میآورند چراکه این شغل در دسترس است و همچنین بیمه، مالیات، ساز و کار اداری، مجوز و مهارت خاص نمیخواهد. ابوالفضل لعل افزود: دلیل دیگری که سبب افزایش گرایش افراد به زبالهگردی میشود، بالا بودن قیمت ضایعاتی از جمله کاغذ، کارتن و لاستیک است و با یک روز یا نصف روز کار کردن میتوانند درآمد مورد نیاز خود را کسب کنند. وی درخصوص میانگین درآمدی زبالهگردها، بیان کرد: درآمد روزانه آنها متغیر است و به طور میانگین از روزانه 30 تا 200 هزار تومان میتوانند درآمد داشته باشند. این فعال اجتماعی با اشاره به آسیبها و معضلات زبالهگردها، تصریح کرد: مشکل اساسی آنها انتقال انواع عفونتها به بدن و جسم است و امکان انتقال انواع بیماری وجود دارد. زبالهگردی برای افراد میتواند مشکلات گوارشی، تنفسی، ریوی، بیماری پوستی و چشمی، عفونتهای خونی و دیگر عفونتها از منابع نامشخص را ایجاد کند. لعل درخصوص مشکلات افراد زبالهگرد در سبزوار، بیان کرد: متاسفانه بخش زیادی از آنها بیمه درمانی ندارند و بر اساس بررسیهای تقریبی صورت گرفته تقریبا 10 درصد آنها از بیمه درمانی بهرهمند هستند. وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار خراسان در مورد اینکه ساماندهی و رسیدگی به معضل زبالهگردی در سبزوار به کدام نهاد باز میگردد، گفت: زبالهگردها در سبزوار نیازمند ساماندهی هستند و مجموعه شهری از جمله فرمانداری، دادستانی، نیروی انتظامی، دانشگاه علوم پزشکی، کمیته امداد، بهزیستی و اوقاف باید برای ساماندهی زبالهگردها با عزم جدی پای کار بیایند و اگر شهرداری به تنهایی وارد شود، نمیتواند ساماندهی کند چراکه نیازمند حضور تمامی ارگانهاست. این فعال اجتماعی با بیان اینکه یک مجموعه باید زبالهگردها را در سبزوار تحت پوشش خود قرار دهد، تاکید کرد: این قشر جامعه نیازمند دریافت بیمه درمانی، اهدای لباس فرم و بسته مواد غذایی ماهیانه هستند و مهمتر اینکه آموزشهای لازم به زبالهگردها داده شود که به هیچعنوان سمت زبالههای بیمارستانی نروند.
پیشنهادی برای ساماندهی زباله گردی در سبزوار
در سالیان اخیر مسئولان مربوط چشم خود را بر این معضل بستهاند و مدیریت و ساماندهی زبالهگرد با توجه به شرایط سخت اقتصادی تبدیل به کوهی بزرگ بر دوش خسته شهر سبزوار شده است. همانطور که پیشبینی می شود افزایش زبالهگردها در سبزوار علاوه بر لطمه به چهره تاریخی و فرهنگی شهر میتواند سبب بروز ناهنجاریهای اجتماعی شود اما میتوان با فراهم کردن زیرساختهای ایجاد یک کارخانه فعال در حوزه جمعآوری زبالههای تفکیک شده به عنوان طلای کثیف از بیسروسامانی زبالهگردها جلوگیری کرد.