
گزارش خراسان رضوی به همراه بازرسان آموزش و پرورش از مدارس نمونه دولتی
تعداد بازدید : 42
شهریه اجباری برای کلاس های اختیاری !
نویسنده : محمد بهبودی نیا
هر سال همزمان با شروع ثبت نام مدارس گلایه هایی مبنی بر دریافت مبالغی با عناوین مختلف از سوی تعدادی از مدارس باعث ایجاد نارضایتی بین برخی از والدین دانش آموزان می شود.این گلایه نقطه مشترکی بین خانواده ها در مدارس دولتی ، نمونه دولتی و غیرانتفاعی است .در روزهای اخیر و همزمان با شروع ثبت نام مدارس نمونه دولتی در مشهد مواردی مبنی بر اجبار خانواده ها به ثبت نام فرزندان شان در کلاس های فوق برنامه، برگزاری کلاس های فوق برنامه بین ساعت های درسی و از همه مهم تر دریافت مبالغی تا سقف سه میلیون تومان از سوی برخی از خانواده ها مطرح می شود. تعدادی از شهروندان در تماس تلفنی با روزنامه خراسان این ادعا را در مدارس نمونه دولتی مطرح کردند که یکی از مدارس نمونه دولتی همزمان با شروع ثبت نام مدارس اقدام به دریافت سه میلیون تومان برای ثبت نام فرزندان شان کرده است و اعلام شده تا زمانی که این مبلغ پرداخت نشود از ثبت نام دانش آموز خبری نیست . این ولی دانش آموز مدعی می شود که محل هزینه کرد مبالغ دریافتی به عنوان حق الثبت به آن ها توضیح داده نمی شود و اداره کل آموزش و پرورش استان نیز در برابر این تخلفات مدارس نمونه دولتی سکوت اختیار کرده است.
همین گلایه ها کافی بود تا برای بررسی وضعیت مدارس به سراغ چند مدرسه در شهر مشهد برویم .به عنوان اولین مدرسه خودمان را به یکی از دبیرستان های نمونه دولتی در خیابان کوهسنگی مشهد می رسانیم. بعد از گفت و گو با تعدادی از خانواده ها و شنیدن گلایه های آن ها درخصوص دریافت مبلغ سه میلیونی به عنوان حق الثبت و کلاس های فوق برنامه همان جا با مصطفی خیاط افشار، مدیر بازرسی و نظارت اداره کل آموزش و پرورش استان تماس می گیریم و قرار بر این می شود خیاط افشار هماهنگی های لازم برای حضور یکی از مسئولان آموزش و پرورش منطقه 3 را برای همراه شدن با ما فراهم کند. طولی نمی کشد که یکی از مستخدمان مدرسه در حیاط مدرسه را که تا این لحظه باز بود می بندد و ورود و خروج از این لحظه به مدرسه با پرسیدن نام و نام خانوادگی مراجعان انجام می شود.
تهدید به دلیل پیگیری گلایه های مردمی
با این حال جلوی در ورودی مدرسه همچنان به شنیدن گلایه های اولیای دانش آموزان می پردازیم .زن جوانی که برای ثبت نام دخترش آمده اعلام می کند:«از من سه میلیون تومان طلب کرده اند در حالی که یکی از آشنایان ما در منطقه ای دیگر در مدرسه نمونه دولتی 600 هزار تومان پرداخته، از هر کس هم سوال می کنیم می گوید مصوبه است و ریالی کمتر نمی گیریم ،ما که توان پرداخت این مبلغ را نداریم باید چه کار کنیم ؟می گوییم کمتر بگیرید ولی قبول نمی کنند. »
در طول تهیه گزارش جلوی در ورودی مدرسه با فردی روبه رو می شویم که از دریافت این مبالغ اظهار رضایت کامل می کند و از ما می خواهد برای دیدن امکانات این مدرسه با او همراه شویم، در ادامه مشخص می شود این فرد ولی یکی از دانش آموزان و از معتمدان این مدرسه است که ما را برای توضیحات بیشتر به داخل مدرسه دعوت کرده است .بعد از چند دقیقه به سراغ مدیر مدرسه می رویم.روابط عمومی آموزش و پرورش ناحیه 3 مدام به تلفن همراه مدیر مدرسه زنگ می زند ،مدیر در حالی که صفحه تلفن را به سمت ما گرفته می گوید:« ببینید ،از روابط عمومی است به من گفته اند اگر خبرنگار مدرسه را بلافاصله ترک نکند با او برخورد می کنیم». این جملات برای چندمین بار است که در طول دو سال اخیر و درست زمانی که برای پیگیری گلایه خانواده ها به مدارس می آیم به گوشم می خورد.
بعد از رد و بدل شدن چند جمله دوباره با معاون آموزش و پرورش ناحیه 3 مشهد تماس می گیریم تا برای رسیدگی به گلایه های مردمی در محل حاضر شود ولی این مقام مسئول بعد از حضور در محل و ارائه برخی توضیحات ،انجام هر گونه مصاحبه را منوط به دستور مدیر نظارت بازرسی و نظارت اداره کل آموزش و پرورش اعلام می کند.
ثبت نام اجباری کلاس های فوق برنامه در تابستان
دریافت سه میلیون تومان برای ثبت نام ، برگزاری کلاس های فوق برنامه بین ساعات درسی ونبود شفاف سازی در زمینه محل مصرف مبالغ دریافتی، ازجمله گلایه های والدین است. در ادامه دوباره سراغ تعدادی از خانواده ها می رویم .یکی از والدین اظهار می کند :«مسئولان این مدرسه قبل از سال با این صحبت ها خانواده ها را تحت فشار قرار می دهند و اعلام می کنند که سه میلیون تومان باید بپردازید تا دانش آموزتان را ثبت نام کنیم و ما حتی نمی دانیم این مبلغ به خاطر چه موضوعی از ما گرفته می شود ،اگر به دلیل کلاس های فوق برنامه است که من به هیچ عنوان قصد ندارم فرزندم را به این کلاس ها بفرستم و آموزش و پرورش هم اعلام کرده این کلاس ها اجباری نیست . »
یکی دیگر از والدین دانش آموزان مدعی می شود: « به ما گفته اند باید سه میلیون تومان بپردازید. یک میلیون تومان نقد و بقیه طی دوفقره چک . اگر این مبلغ را پرداخت نکنیم هیچ اقدامی برای ثبت نام انجام نمی دهند. آن طوری که ما از برخی منابع خبردار شدیم مصوبه ای که مدارس نمونه دولتی هم اکنون در حال اجرای آن هستند مربوط به سال قبل است .»
کلاس های فوق برنامه اجباری است ؟!
مقصد بعدی ما مدرسه نمونه دولتی ... (دوره دوم متوسطه) در خیابان کاشانی است ،قبل از ورود به مدرسه با یکی از خانواده ها هم کلام می شویم .او می گوید:« یک میلیون و 200 هزار تومان شهریه گرفته اند و حدود700 هزار تومان برای کلاس های فوق برنامه دریافت کرده اند ، به مسئولان مدرسه گفتیم ما قصد نداریم فرزندمان را به کلاس های فوق برنامه بفرستیم اما در جواب ما گفتند این کلاس ها اجباری است.البته این مبلغ را چون توانایی مالی نداشتم در قالب سه فقره چک چند ماهه گرفتند» .بعد از گفت و گو با این ولی دانش آموز وارد مدرسه می شویم ،یکی از مسئولان این مدرسه درباره مبلغ دریافتی از دانش آموزان برای ثبت نام می گوید:« ما در این مدرسه 25 درصد شهریه ای را که مدارس غیر انتفاعی می گیرند محاسبه می کنیم و از دانش آموزان می گیریم و این عدد را آموزش و پرورش ناحیه به ما اعلام کرده است و ما سر خود این کار را انجام نداده ایم ،درخصوص کلاس های فوق برنامه نیز باید به این نکته اشاره کنیم که دانش آموزان باید از نظر درسی در یک سطح کیفی مشابه هم قرار گیرند و به همین دلیل شرکت در این کلاس ها را اجباری اعلام می کنیم و اگر یک دانش آموز به کلاس فوق برنامه بیاید و دو نفر نیایند قطعا در طول سال به مشکل برخورد می کنیم ». این مدرسه نیز مانند برخی مدارس دیگر علاوه براجباری اعلام کردن کلاس های فوق برنامه ،برگزاری این کلاس ها بین ساعات درسی معمول را تنها راه پایین آوردن هزینه خانواده های دانش آموزان اعلام می کند. وقتی برای بررسی بیشتر وضعیت این مدارس وشنیدن گلایه های برخی خانواده ها به چند مدرسه نمونه دولتی دیگر در خیابان های مطهری شمالی بولوار قرنی و در خیابان فلسطین سر می زنیم با گلایه های مشابهی از سوی خانواده ها مبنی بر نامعلوم بودن نحوه محاسبه مبالغ دریافتی ، برگزاری کلاس های فوق برنامه اجباری و متفاوت بودن مبالغ دریافتی در ناحیه های مختلف سطح شهر مشهد بر می خوریم .
یک شهر و چند مبلغ برای ثبت نام
در ادامه ،یک روز بعد با مصطفی خیاط افشار مدیر بازرسی و نظارت آموزش و پرورش استان برای رسیدن به پاسخ گلایه های برخی خانواده ها و بازدید سرزده قرار می گذاریم و به عنوان مقصد بعدی مدرسه دوره متوسطه دوم نمونه دولتی ... در بولوار صابری را انتخاب می کنیم . این بار مصطفی خیاط افشار و تعدادی از بازرسان اداره کل آموزش و پرورش با ما همراه شده اند .بعد از بررسی چند پرونده مشخص می شود مدیر این مدرسه نیز در برخی از موارد مبلغ سه میلیون تومان را به عنوان حق الثبت دریافت کرده اما در میان فیش های دریافتی مبالغ کمتر نیز به چشم می خورد که ظاهرا به دلیل استطاعت مالی خانواده ها تخفیف هایی را برای آن ها لحاظ کرده اند به عنوان اولین سوال از مدیر نظارت و بازرسی آموزش و پرورش استان خراسان رضوی این سوال والدین را مطرح می کنیم که دلیل تفاوت فاحش مبلغ دریافتی حق الثبت در نقاط مختلف شهر چیست؟ خیاط افشار در پاسخ می گوید:« این نرخ بر مبنای میانگین شهریه مدارس نمونه دولتی در هر ناحیه محاسبه می شود و این مدارس تا سقف 40 درصد مجاز به دریافت وجه هستند . در ناحیه 3 مشهد به دلیل حجم مدارس غیر دولتی و سابقه مدارس نمونه دولتی نرخ شهریه ها طبیعتا از دیگر نقاط شهر بالاتر است ولی در نواحی دیگر و شهرستان ها چون مدارس غیر دولتی تازه تاسیس هستند نرخ پایین تر است.شاید در یک نقطه از شهر و با فاصله چند خیابان از این مدرسه ، یک مدرسه 600 هزار تومان حق الثبت بگیرد و یک مدرسه دیگر سه میلیون تومان. بخشی از این هزینه ها مربوط به کیفیت بخشی آموزش هاست و بخش دیگر آن مربوط به کلاس های فوق برنامه است »
مصوبه تاریخ مصرف گذشته نیست
افشار درخصوص ادعای یکی از خانواده ها مبنی بر تاریخ مصرف گذشته بودن مصوبه اجرایی مدارس نمونه دولتی در زمینه دریافت حق الثبت می گوید:ما در این مصوبه و بسیاری از مصوبات آموزش و پرورش تاریخ شروع و خاتمه تعیین نکرده ایم و این مصوبه ها می تواند استمرار داشته باشد و در متن هم تاریخ انقضای مصوبه اعلام نشده است و این دریافتی ها با مجوز دریافت می شود و شاید شبهاتی در میزان دریافت و محل مصرف آن برای والدین وجود داشته باشد که متاسفانه در این زمینه آگاهی بخشی منسجمی انجام نشده . ما بارها به مدیران مدارس نمونه دولتی و دیگر مدارس غیر دولتی اعلام کرده ایم همه موارد را به صورت شفاف باید به اطلاع خانواده ها برسانند.»
برگزاری کلاس های فوق برنامه در شیفت درسی ممنوع
خیاط افشار درخصوص برگزاری برخی از کلاس های فوق برنامه در برخی از مدارس نمونه دولتی که در شیفت درسی معمول برگزار می شود، می گوید: ثبت نام در کلاس های فوق برنامه اجباری نیست و تاکید بر این است که باید این کلاس ها در ساعاتی به جز این ساعت ها تشکیل شود و در سال گذشته با سه مدرسه به دلیل این نوع برنامه ریزی برخوردهای قانونی را انجام دادیم .»
وی می افزاید :« هیچ فردی در این مدارس حق اجبار خانواده برای ثبت نام دانش آموز در کلاس های فوق برنامه را ندارد و از طرفی هیچ کس حق ندارد به دلیل نداشتن تمکن مالی یا رغبت نداشتن خانواده ها به ثبت نام فرزندان شان در کلاس های فوق برنامه از ثبت نام دانش آموز خودداری کند زیرا در مدارس نمونه دولتی آزمون هایی را داده و پذیرفته شده اند و به طور قانونی در این مدارس باید ثبت نام شوند اما چون مدرسه نمونه دولتی از نظر ارائه خدمات با دیگر مدارس متفاوت است مجوزی توسط شورای آموزش و پرورش استان به این مدارس داده شده است که می توانند مبالغی را دریافت کنند و اگر فردی در این زمینه مواردی را مشاهده کرد می تواند به مدیریت نظارت و بازرسی ادارات هر ناحیه مراجعه و شکایت خودرا از این طریق پیگیری کند.
دلیل دریافت بیشترین حق الثبت در ناحیه 3 مشهد
خیاط افشار تصریح می کند: در خصوص چگونگی دریافت مبالغ و میزان دریافت حق الثبت باید به این نکته اشاره کنیم که طبق مصوبه آموزش و پرورش استان ، حداقل و حداکثری برای حق الثبت اعلام شد و در هفت ناحیه مشهد مبالغ مختلفی دریافت می شود .بیشترین رقم دریافتی در ناحیه 3 مشهد اتفاق افتاده و دلیل آن هم این است که میانگین مدارس غیر دولتی در این ناحیه بالاست و همچنین سابقه این مدارس به نسبت مدارس دیگر بالاتر است ودریافت این مبالغ به معنای بی قانونی نیست بلکه هر مدرسه بنا به میانگین هایی که می گیرد مبالغی را دریافت می کند .در مصوبه ای که در ناحیه 3 تعیین شده با توجه به ویژگی های خاصی که خانواده ها در این منطقه دارند و انتظاراتی که وجود دارد تشخیص کمیته توسعه و نظارت اداره آموزش و پرورش بوده که در ناحیه 3 همان 40 درصد و مبلغ سه میلیون تومان باشد ولی می توانستند مبالغ کمتری را بگیرند.بعد از بررسی های انجام شده به دلیل تماس های دریافتی خانواده ها و پیگیری روزنامه خراسان رضوی تخلف خاصی در این مدرسه مبنی بر اضافه دریافتی مشخص نشد اما درخصوص رعایت درصدهای تعیین شده، می شد ملاحظاتی را در دستور کار قرار دهند.