یادداشت
تعداد بازدید : 40
توسعه گردشگری پزشکی با گفتمان سازی ممکن میشود
نویسنده : ابراهیم بای سلامی عضو شورای عالی میراث فرهنگی وگردشگری
توسعه روز افزون صنعت گردشگری و تجهیزات ارتباطی در جهان موجب شده است گردشگری پزشکی و سلامت، به عنوان یک ظرفیت مهم در راستای ارائه خدمات تخصصی این حوزه به گردشگران خارجی معرفی شود.
گردشگری پزشکی شاخهای از گردشگری سلامت است که در آن شخص از کشوری پیشرفته به سایر نقاط دنیا سفر میکند تا از خدمات پزشکی کشور مقصد در مراکز درمانی بهرهمند شود. در اغلب موارد، هدف از گردشگری پزشکی، بهرهمندی از قیمت پایین خدمات پزشکی یا دریافت سریعتر خدمات در سایر نقاط دنیاست.
گردشگری پزشکی با سفرهای معمولی پزشکی متفاوت است. در سفرهای معمول، شخص از کشوری کمتر توسعه یافته برای دریافت خدمات پزشکی به کشورهای پیشرفته میرود و دلیل آن نبود خدمات مشابه در کشورش است. در حالی که در گردشگری پزشکی خدمات مشابه ارائه میشود ولی گردشگری کشور دیگر را ترجیح میدهد.
در واقع در گردشگری پزشکی دو صنعت با هم ترکیب میشوند، نخست صنعت پزشکی است که خوشبختانه ایران از نظر تخصصی ودانش فنی و بسترعملیات اجرایی آن در ردههای بالای جهانی قرار دارد، دوم صنعت گردشگری است که مجموعه فعالیتهای مربوط به مهمانداری، هتلینگ، راهنمایی و همانند این خدمات را شامل میشود.
صنعت گردشگری پزشکی که خود مهمترین شاخه گردشگری سلامت به شمار میرود، بستر مناسبی برای کسب درآمد و توسعه اقتصادی محسوب میشود. بسیاری از کشورهای در حال توسعه در نظام برنامه ریزی و سیاست گذاریهای ملی و بین المللی خود، توجه ویژهای به این نوع گردشگری تخصصی داشته اند. چنان که براساس آخرین آمار منتشر شده سازمان جهانی گردشگری، سالانه حدود 100 میلیارد دلار از صنعت گردشگری سلامت، درآمد حاصل میشود. گردشگری سلامت چهار بخش ومولفه تفکیک شده اعم از گردشگری پزشکی، درمانی، تندرستی و پیشگیرانه دارد که از این میان 70 درصددر آمد این صنعت مربوط به گردشگری پزشکی است.
ایران نیز در این صنعت از ظرفیتهای بالقوه بسیاری برخوردار است. به طوری که بیشتر منابع، پزشکان ایرانی را در دنیا قابل اعتماد میدانند و کشورمان را مقصدی ارزان و با کیفیت از نظر این نوع خدمات تلقی میکنند. ورود این گونه گردشگران به کشور در ارتقای کیفی سطح خدمات پزشکان ایرانی موثر است و این امر به بهبود وضع درمانی وتعالی خدمات بیمارستانی نیز کمک میکند.
همچنین میتوان با رونق گردشگری پزشکی از مهاجرت پزشکان ایرانی به خارج از کشور جلوگیری وبه معنای واقعی به ارتقای خدمات، ایجاد اشتغال بیشتر و توسعه گردشگری کمک کرد. استان خراسان رضوی نیز از استانهای پیشتاز در صنعت گردشگری پزشکی است که چهار سال میزبانی برگزاری کنفرانسها و جلسات سالیانه گردشگری سلامت کشورهای اسلامی را عهده دار بوده است.
متاسفانه با وجود ظرفیت بالقوه بسیار در بخش گردشگری پزشکی کشورمان، تاکنون به دلیل اتکا به روشهای سنتی جذب گردشگر و پراکندگی امور در این حوزه، موفقیت چندانی کسب نشده است. شاهد این مدعا آشفتگی موجود در صنعت گردشگری پزشکی کشور است که باعث شده تا واسطهها و دلالان آن را اداره کنند وسامان دهی برندهای معتبر در این حوزه وجود نداشته باشد، لذا این بخش به شدت نیازمند گفتمان سازی وسامان دهی است.
در وهله نخست برای سیاست گذاری در گردشگری پزشکی باید عوامل موثر بر توسعه این صنعت در کشور شناسایی و اولویت گذاری و با توجه به قابلیتها و ظرفیتهای موجود، در این حوزه سرمایه گذاری شود.
دنبال کردن برنامههای بلندمدت و جامع، میتواند مسیر پیش رو را در زمان کمتری هموار سازد. نکته دیگری که باید به آن توجه ویژه شود، سامان دهی و برندسازی در عرصه گردشگری پزشکی است تا گردشگران این حوزه با اعتماد و اطمینان بیشتری ایران را به عنوان مقصد درمانی انتخاب کنند. در کنار خدمات درمانی، سطح خدمات پذیرایی و هتلینگ نیز باید ارتقا یابد و نیاز گردشگران این حوزه به خوبی شناسایی و پوشش داده شود.
به عبارت دیگر سامان دهی گردشگری پزشکی در گرو اهمیت یافتن برندهای معتبر و شخصیتهای حقوقی ارائه کننده خدمات پزشکی و گردشگری است. همچنین توسعه این صنعت مستلزم توسعه گفتمان گردشگری پزشکی در بین پزشکان، متخصصان و حتی پزشکان عمومی است.همچنین باید امکانات زیرساختی لازم برای رشد این صنعت در کشور فراهم شود. هم اکنون بسیاری از بیمارستانها از نظر امکانات و تجهیزات در رده میانی قرار دارند که باید مجهزتر شوند، چرا که بیمارستانهای کشورهای رقیب در این صنعت همچون ترکیه و امارات از امکانات زیرساختی بهتری برخوردارند. حال اگر زیرساختهای مربوط به این صنعت فراهم باشد، از یک سو گردشگران از امکانات رفاهی و درمانی مطلوبی برخوردار خواهند شد و از سوی دیگر صنعت گردشگری پزشکی از حالت پراکنده و محدودیتهای فعلی که تاکنون در اختیار دلالان و افراد غیر متخصص بوده رهایی خواهد یافت و بستری فراهم خواهد شد تا ایران به عنوان قطب گردشگری پزشکی در منطقه شناخته شود.