ضرورت ایجاد کلینیک تخصصی هپاتیت در خراسان رضوی هپاتیت، نوعی بیماری ویروسی است که به گفته متخصصان ۱۰۰ برابر بیشتر از بیماری ایدز قابلیت سرایت دارد اما هنوز حساسیت های لازم درباره آن در جامعه ایجاد نشده است.آخرین تحقیقات میدانی در مشهد که سال 1388 و توسط کارشناسان جهاد دانشگاهی مشهد انجام شده است، شیوع هپاتیتB در این شهر را 4/1 درصد نشان می دهد که خوشبختانه در مقایسه با آمار استانی به دست آمده در سال 1377 حدود 1/2 درصد کاهش یافته است. با وجود این، آمار ارائه شده توسط مسئولان مرکز بهداشت خراسان رضوی بیانگر آن است که سالانه حدود هزار بیمار مبتلا به هپاتیت در استان شناسایی می شوند و تحت درمان قرار می گیرند. این مسئله در کنار مراجعه بیماران شهرستانی به مشهد از استان هایی مانند گلستان و سیستان و بلوچستان، به عنوان ۲ استان با ضریب آلودگی بالا در زمینه بیماری هپاتیت، ضرورت و اهمیت ایجاد کلینیک تخصصی هپاتیت در این کلان شهر را پررنگ می کند. کلینیکی که به گفته شرکت کنندگان در میزگرد خراسان، در سال های گذشته در مشهد وجود داشته اما به دلیل تغییرات مدیریتی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد به تعطیلی کشیده شده است. همزمان با 28 جولای و ششم مردادماه که روز جهانی هپاتیت نام گذاری شده است، همراه با کارشناسان و متخصصان،دکتر محمود پناهی رئیس انجمن بیماری های عفونی استان، دکتر محمدرضا هدایتی مقدم رئیس مرکز تحقیقات ایدز و هپاتیت جهاد دانشگاهی مشهد،حجت الاسلام سید اکبرموسوی نائب رئیس هیئت مدیره انجمن حمایت از بیماران کبدی استان، دکتر حسین پور کارشناس بیماری‌های واگیردار مرکز بهداشت استان،دکتر علی حسنی مدیر روابط عمومی و دکتر تهرانیان پزشک مشاور اداره کل انتقال خون استان به بررسی این موضوع پرداخته ایم. دکتر محمود پناهی:هپاتیت نوعی بیماری قدیمی است. دلایل متعددی زمینه ابتلا به این بیماری را به وجود می آورد. صدها ویروس، انگل و باکتری وجود دارد که می تواند ناقل این بیماری باشد. این بیماری در تمام کشورهای جهان وجود دارد و در انواع مختلف A، B، C، D، E و F شناخته شده است. تحقیقات انجام شده نشان می دهد که هم اکنون در جهان حدود 400 میلیون نفر به هپاتیت B، 170 میلیون نفر به هپاتیت C و 14 میلیون نفر به هپاتیت D مبتلا هستند. برخی تحقیقات نشان می دهد که شرایط زندگی اجتماعی و محیطی در کشورهای مختلف تا حدودی در ابتلا به انواع هپاتیت نقش دارد. بدون شک میزان شیوع این بیماری در جامعه بیشتر از میزانی است که در گزارش های آماری اعلام می شود و بسیاری از مبتلایان به هپاتیت از بیماری خود بی اطلاع اند. اگر بخواهیم عوامل تاثیرگذار در ابتلا به این بیماری را نام ببریم باید گفت میزان شیوع هپاتیت به طور مستقیم با بهداشت فردی، بهداشت جامعه، رفتارهای اجتماعی، نوع تغذیه، تراکم جمعیت و نژاد بستگی دارد. هپاتیت هم می تواند مانند ایدزاز روش رفتارهای پرخطر جنسی به افراد سالم منتقل شود و بدون شک افرادی که رفتارهای جنسی کنترل نشده دارند در معرض ابتلا به هپاتیت قرار می گیرند.هم اکنون روش های تشخیصی جدیدی برای شناسایی بیماری هپاتیت استفاده می شود که می توان بدون نمونه برداری از بیمار این کار را انجام داد. این کار با استفاده از «پت اسکن» و با روش های میکروسکوپی انجام می شود که خوشبختانه یک نمونه از این دستگاه در بیمارستان میلاد تهران به بهره برداری رسیده است. دستگاه مشابهی نیز در شهر گرگان وجود داشت که بدون استفاده باقی مانده بود و با وجود تلاش های متعدد همکاران ما برای انتقال این دستگاه به مشهد مقدس که سالانه از بیماران متعددی میزبانی می کند، این هدف محقق نشد. در جهان 400 میلیون نفر به هپاتیتB آلوده اند دکترهدایتی مقدم:آمار جهانی نشان می دهد که تا به امروز 2 میلیارد نفر به هپاتیت B آلوده شده اند که بسیاری از آن ها درمان شده اند و حدود 400 میلیون نفر همچنان با این بیماری زندگی می کنند. با در نظر گرفتن تعداد مبتلایان به هپاتیت C می توان گفت در شرایط فعلی از هر 12 نفر در جهان یک نفر به هپاتیت B یا C مبتلاست. از سوی دیگر باید به این موضوع اشاره کرد که مزمن شدن این بیماری به نارسایی کبد و در مواردی به مرگ بیمار منجر می شود. آمار نشان می دهد که سالانه یک میلیون نفر در جهان بر اثر عوارض ناشی از هپاتیت جان خود را از دست می دهند. میزان آلودگی هپاتیتی در استان های ایران میزان آلودگی هپاتیتی در جهان در ۳ نوع آلودگی کم، متوسط و زیاد تعریف می شود. تحقیقات یک دهه اخیر در ایران هم نشان می دهد هم اکنون شیوع این بیماری در استان های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان، کرمانشاه و کردستان کم، در استان های هرمزگان، همدان و تهران متوسط و در استان های گلستان، سیستان و بلوچستان زیاد است. در اولین مطالعه که در سال 1377 توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد و در مناطق شهری و روستایی خراسان بزرگ انجام شد، شیوع هپاتیت B، 5/3 درصد برآورد شد. تازه ترین تحقیق در این زمینه مربوط به جهاد دانشگاهی مشهد است که در سال 1388 انجام شده و نشان می دهد میزان شیوع هپاتیت B در مناطق 12 گانه مشهد 4/1 درصد بوده است. بررسی های دقیق تر هم نشان می دهد که شیوع این بیماری در مناطق مختلف مشهد تفاوت چندانی با یکدیگر نداشت و مشابه بود. هم اکنون میانگین کشوری ابتلا به هپاتیت B، 14/2 درصد است در حالی که در سال 1360 حدود 3 درصد بوده است و نشان می دهد که طی سال های اخیر از میزان شیوع هپاتیت کاسته شده است. در سال 1377 مطالعه شیوع هپاتیت بین اهداکنندگان خون 8/1 درصد در کشور به دست آمد که خوشبختانه با لحاظ کردن اقدامات تشخیصی در روند اهدای خون به 4/0 درصد در سال 86 کاهش یافته است. از جمله دلایل این کاهش شیوع هپاتیت در ایران می توان به واکسیناسیون نوزادان اشاره کرد که در سال 1388 به پوشش 99 درصدی در کشور رسید به گونه ای که هم اکنون 99 درصد نوزادان واکسن هپاتیت B را دریافت می کنند. از طرف دیگر در 3 طرح واکسیناسیون کشوری متولدان سال 1368 به بعد نسبت به این بیماری واکسینه شدند و تحقیقات انجام شده در مشهد هم موفقیت این طرح را نشان می دهد زیرا تعداد مبتلایان به هپاتیت در مشهد که زیر 20 سال باشند بسیار بسیار کم و شاید در حدود تعداد انگشتان یک دست باشد. خراسان رضوی جزو استان های کم شیوع در زمینه تعداد مبتلایان به هپاتیت دکتر حسین پور: قبل از انقلاب، شیوع هپاتیت در ایران بیش از 5 درصد بوده و اکنون حدود 2 درصد است که جزو کشور های کم شیوع در زمینه این بیماری محسوب می شود. خراسان رضوی نیز جزو استان های کم شیوع در زمینه تعداد مبتلایان به هپاتیت است. پیشگیری اولیه و آموزش برای سیستم بهداشتی اهمیت داشته است اما این که تا چه میزان این آموزش ها عملی است باید بررسی شود. در مشهد هم برخی اصناف به ویژه آرایشگران تحت آزمایش هپاتیت قرار می گیرند و دیگر اصناف نیز در زمان دریافت گواهی سلامت آموزش های پیشگیرانه را فرا می گیرند. هم چنین برای پیشگیری از انتقال هپاتیت از طریق ابزارهای دندانپزشکی، دانشجویان در دوره دانشجویی آموزش های پیشگیرانه را فرا می گیرند. واکسیناسیون هپاتیتB برای گروه هدف یکی دیگر از برنامه های پیشگیرانه است.گروه های هدف شامل پزشکان ، پرستاران، بهیاران، دندان پزشکان، نظافتچی های مراکز درمانی ، دانشجویان پزشکی، بیماران دیالیزی و تالاسمی، هموفیلی، آتش نشانان، امدادگران اورژانس، زندانبانان، کارشناسان آزمایشگاه های جنایی، رفتگران شهرداری، زندانیان با رفتار پرخطر و مادران باردار که اگر ریسک رفتار پرخطر داشته باشند و یا احتمال ابتلا از همسر وجود داشته باشدواکسینه رایگان انجام می شود. هم چنین واکسیناسیون کودکان از سال 72 به بعددر 3 نوبت بدو تولد، یک و 6 ماهگی انجام می شود. باید به این نکته نیز اشاره کرد که در سال گذشته حدود 110 هزار کودک واکسینه شدند و 130هزار دوز واکسن به آن ها تزریق شد و درگروه های پرخطر نیز فردی نبوده که واکسینه نشده باشد. تامین هزینه های بیماران از 25 تا 100 درصد حجت الاسلام سید اکبرموسوی:انجمن حمایت از بیماران کبدی استان برای رفع مشکلات این بیماران از حدود 3 سال قبل تشکیل شده و از سال 89 تاکنون با کمک پزشکان و خیران 315 نفر بیمار را تحت پوشش قرار داده است که از این تعداد تاکنون 25 نفر پیوند کبد انجام داده اند. مشکلات این بیماران وضعیت معیشتی و مالی نا مناسب و بیمه نبودن است که با کمک کمیته امداد و پزشکان خیر تلاش شده در تامین هزینه های درمانی به آن ها کمک شود اما هنوز این مشکلات وجود دارد. بیماران با مراجعه به این انجمن می توانند از حمایت های انجمن و خدمات پزشکان متخصص نیکوکار بهره مند شوند. اما مهم ترین مشکل بیماران این است که هزینه داروها بالاست زیرا شرکت های بیمه هزینه های بعضی از داروها را متقبل نمی شوند. تاکنون نیز از خیران و پزشکان نیکوکار برای تامین بخشی از هزینه ها از طریق انجمن کمک گرفته ایم و از 25 تا 100 درصد به آن ها کمک شده است و با توافقی که با آزمایشگاه های جهاد دانشگاهی انجام شده است هزینه کمتری از این افراد دریافت می شود که کمک بزرگی به روند درمانی آن هاست. هم چنین داروخانه های دکتر نوری، 22 بهمن و امام نیز با ما همکاری دارند و علاوه بر دریافت نکردن حق فنی، کمک های مالی به افراد تحت پوشش انجمن دارند. یکی دیگر از مشکلات این بیماران سوء تغذیه است که خیران به افراد تحت پوشش نیازمند چند نوبت در سال بسته های غذایی اهدا می کنند که یکی از خیران 800 کیلوبرنج برای توزیع در ماه مبارک رمضان اهدا کرده است. کاهش مبتلایان به هپاتیت در میان اهدا کنندگان خون دکتر تهرانیان:در زمینه انتقال خون و پیشگیری از شیوع این بیماری توسط افراد ناقل هپاتیت، روش های غربالگری متعددی پیش بینی شده و به همین علت طی سال های اخیر آمار مبتلایان به هپاتیت در میان اهداکنندگان خون بسیار کاهش یافته است. یکی از این روش ها آموزش مسائل و نکات درمانی به افراد ناقل این بیماری و سایر افراد جامعه است. روش دوم در این مسیر نحوه پذیرش و ثبت نام از اهداکنندگان خون است. معاینات پزشکی و مشاوره ای پیش بینی شده در این کار نیز بسیاری از خطرات احتمالی را کاهش می دهد. اما نکته ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که سازمان انتقال خون تنها از افرادی که زمینه ابتلا به بیماری هپاتیت را داشته باشند آزمایش های تخصصی انجام می دهد. پیش بینی مراکز خاص برای بیماران با غلظت خون بالا اما نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که ممکن است برخی بیماران به دلیل غلظت خون بالا برای اهدای خون مراجعه کنند و به همین دلیل ترجیح دهند در صورت ابتلا به بیماری هایی از جمله هپاتیت اطلاعات درستی را به مشاوران ما ارائه نکنند. ما برای حل این مشکل مرکز خاصی را پیش بینی کرده ایم که این بیماران بتوانند خون خود را اهدا کنند بدون آن که خطری برای سایر افراد سالم به وجود آورند. هم اکنون همه مصاحبه هایی که قبل از اهدای خون با اهداکنندگان انجام می شود به صورت کاملا محرمانه نگهداری می شود و جواب های آزمایش های انجام شده نیز حتی به مراکز بهداشتی و درمانی اعلام نمی شود تا اطلاعات بیمار محرمانه باقی بماند. ما به عنوان پزشکان مشاور راهنمایی های لازم را به بیماران ارائه می کنیم تا برای درمان خود اقدام کنند بنابراین نباید در این زمینه هیچ گونه نگرانی خاصی برای بیماران وجود داشته باشد. جلوگیری از انتشار منابع آموزشی متعدد توسط سازمان های مختلف دکتر علی حسنی: سیاست های انتقال خون نه تنها برای تامین فرآورده های خونی سالم لازم است بلکه برای سلامت این فرآورده ها نیز تلاش می کند و در مرحله اول از ورود افرادی که مبتلا به هپاتیت هستند به سیستم اهدای خون جلوگیری می کند. اما آموزش عمومی برای شناسایی از اهمیت بالایی برخوردار است و انتقال خون نیز در محور این آموزش ها قرار ندارد و این در بحث آموزش عمومی مهم است که فرآیند ها و رفتار های پرخطر شناسایی شوند و به صورت عمومی آموزش داده شود. انتقال خون خراسان رضوی آموزش های عمومی خود را ارائه می کند و ماآمادگی داریم یک فعالیت مشترک با دستگاه های مختلف انجام دهیم و محصولات و جزوات آموزشی را تهیه کنیم و در اختیار مخاطبان قرار دهیم تا از تعدد منابع اطلاعاتی هم پرهیز شود.پس از انجام مصاحبه های محرمانه با اهدا کنندگان، در مرحله بعدی نیز غربالگری های آزمایشگاهی در چند مرحله براساس استاندارد های جهانی برای خون انجام می شود و در صورت شناسایی فرد ناقل، به واحد مشاوره دعوت و درباره بیماری توجیه می شود.در انتقال خون به هیچ عنوان سلامت افراد شامل بررسی دقیق همه جزئیات نمی شود بلکه خون افراد براساس برخی معیارها ارزیابی می شود و بررسی های تشخیصی بیماری خارج از حیطه کاری سازمان انتقال خون است. البته این بدین معنی نیست که اگر خونی قابل مصرف تشخیص داده شد بیماری ندارد بلکه به این مفهوم است که بیماری اهدا کننده از طریق انتقال خون قابل سرایت نیست.کار ما ناقل یابی نیست اما در روند دریافت اهدای خون ناقلان بیماری هم شناسایی می شوند و باید مرکزی وجود داشته باشد که ناقل یابی بیماران مبتلا به هپاتیت را انجام دهد. بدون شک راه اندازی درمانگاه تخصصی هپاتیت در مشهدمی تواند نقش مهمی در هدایت ناقلان بیماری داشته باشد علاوه بر این در درمان و جلوگیری از انتشار بیماری نیز تاثیر دارد. برنامه های پیشگیری از هپاتیت در استان دکترحسین پور:تا چندی قبل جواب آزمایش در اختیار فرد اهدا کننده قرار می گرفت اما از چند سال پیش این روند تغییر کرد و فقط برگه ای به فرد اهدا کننده داده می شود که خون اهدایی شما قابل مصرف است. هم چنین هم اکنون به آن ها اعلام می شود که در صورتی که رفتار پرخطر داشته اند دیگر خون اهدا نکنند. اکنون بسته های آموزشی خاصی نیز با همکاری شهرداری و جهاد دانشگاهی تهیه شده است که در سطح جامعه منتشر خواهد شد. باید به این نکته نیز اشاره کرد که فرم های خاصی برای بیماران مبتلا به بیماری هپاتیت و اعضای خانواده او تکمیل و در سیستم پورتال بهداشتی استان نیز ثبت می شود که شرایط لازم برای پی گیری درمانی و بررسی سلامت اعضای خانواده او را فراهم می کند. در تهران 2 درمانگاه هپاتیت وجود دارد و راه اندازی کلینیک تخصصی هپاتیت در خراسان رضوی نیز ضروری است اما درمان در حوزه کاری مرکز بهداشت قرار ندارد و بیشتر جنبه های پیشگیرانه را دنبال می کند، مرکز مشاوره بیماری های رفتاری و عفونی، خدمات رایگان به بیماران اچ ای وی مثبت و هپاتیت ارائه می کند. سالیانه به طور میانگین حدود هزار نفر مبتلا به هپاتیت B شناسایی می کنیم و پیش بینی می شود حدود 20 هزار مبتلا به هپاتیت در استان زندگی می کنند. در سال 90 در زندان مشهد بررسی انجام شد و شیوع هپاتیت B در این زندان 2 درصد بود که دلیل آن رعایت مسائل بهداشتی و اقدامات کنترلی انجام شده در زندان است . هم چنین شیوع هپاتیت C نیز از بین 400 نمونه آزمایش شده 13 درصد بوده است.افراد مبتلا به هپاتیت را نمی توان ایزوله کرد بلکه باید به آن ها آموزش داد که چگونه در جامعه زندگی کنند که به دیگران نیز این بیماری منتقل نشود وانتقال ویروس این بیماری به عوامل مختلف از جمله قدرت و نوع ویروس بستگی دارد. «هپاتیت» بیماری خانواده دکتر پناهی :هپاتیت را باید به عنوان «بیماری خانواده» معرفی کرد. این یعنی بدون تردید در میان خانواده و اطرافیان بیماران مبتلا به هپاتیت می توان بیمار دیگری را شناسایی کرد. بهتر است بگوییم که هپاتیت صد برابر بیماری ایدز قابلیت سرایت دارد و به همین دلیل باید حساسیت بیشتری در مورد آن وجود داشته باشد. اما متاسفانه هم اکنون طرح های غربالگری و شناسایی بیماران هپاتیتی چندان مورد تایید نیست و نمی توان با مثبت یا منفی بودن یک آزمایش درباره ابتلای افراد به این بیماری اظهارنظر قطعی کرد و باید بررسی های دقیق تری انجام شود. جای خالی کلینیک هپاتیت در استان در سال های بسیار دور و زمانی که بیمارستان منتصریه سابق به عنوان بزرگ ترین بیمارستان خراسان بزرگ دایر بود، بخش ویژه ای را به عنوان کلینیک ویژه هپاتیت راه اندازی کردیم که به طور خاص در این زمینه فعالیت می کرد. سال های بعد در بخش عفونی بیمارستان امام رضا(ع) نیز قسمت خاصی را برای ارائه خدمات به بیماران هپاتیتی اختصاص دادیم. اما متاسفانه با تغییر مدیریت ها در دانشگاه علوم پزشکی مشهد حمایت کافی از این طرح انجام نشد و این بخش ها به تعطیلی کشیده شد. اما با توجه به شرایط خاص مشهد و همجواری با استان های گلستان و سیستان و بلوچستان مطمئنا نیاز به وجود کلینیک هپاتیت در خراسان رضوی احساس می شود. هپاتیت یک بیماری نهفته است دکترهدایتی مقدم :بدون تردید هپاتیت یکی از بیماری های نهفته است و بسیاری از مبتلایان به این بیماری در جامعه شناخته نمی شوند. هم اکنون خطری که جامعه را تهدید می کند همین مورد است. یعنی افرادی که ناقل بیماری هپاتیت هستند و ممکن است دیگران را نیز آلوده کنند اما از بیماری خود اطلاعی ندارند و نظام بهداشت و درمان باید درباره این موضوع و آگاه کردن ناقلان حساسیت نشان دهد. یک راه از مادر به نوزاد و جنین است که در گذشته به عنوان اصلی ترین راه انتقال شناخته می شد. راه دوم انتقال از طریق خون و فرآورده های خونی است که به دلیل غربالگری خون های اهدایی عملا انتقال هپاتیت B از این طریق در کشور ما چندان نگران کننده نیست. اما راه های دیگری که منجر به تماس با خون آلوده می شود مهم ترین نگرانی امروز در جامعه است که باید مورد توجه قرار بگیرد؛ استفاده مشترک از هر گونه وسیله تیز و برنده که منجر به تماس با خون می شود. راه دیگر لوازم آرایشگری و وسایل این کار است. خالکوبی هایی که منجر به خراش در بدن شود، حجامت ها و عمل های جراحی غیر بهداشتی نیز از جمله زمینه های ابتلا به این بیماری است. استفاده مشترک از سوزن و سرنگ آلوده در میان اعتیاد تزریقی که در زمینه ابتلا به هپاتیت C نیز بسیار شایع است، معضلی است که امروزه مهم ترین عامل ابتلا به این نوع هپاتیت شناخته شده است. متاسفانه آمار ارائه شده نیز نشان می دهد 30 تا 40 درصد معتادان در ایران به هپاتیت C آلوده هستند که باید مورد توجه بیشتری قرار بگیرند.

ویروس هپاتیت B از مقاومت بالایی در محیط خارج از بدن انسان برخوردار است. این ویروس در دمای زیر ۲۰درجه سانتی گراد به مدت ۱۵سال و در دمای اتاق به مدت ۶ماه زنده می ماند. همچنین این ویروس روی سطوح بی جان مثل خون خشک شده، ۳ تا ۴هفته باقی می ماند. بنابراین احتمال انتقال این ویروس به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم از طریق اشیا و وسایل بی جان وجود دارد. ویروس هپاتیت C نیز در محیط خارج از بدن و درون خون خشک شده به مدت سه ماه زنده می ماند ولی با جوشاندن به مدت ۵ دقیقه از بین می رود. برخی راه های انتقال ویروس هپاتیت «B» عبارتند از : * تزریق خون یا فرآورده های خونی آلوده * تماس پوست آسیب دیده یا مخاط چشم و دهان با خون یا سایر ترشحات آلوده به ویروس * استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی * استفاده مشترک از وسایل شخصی برنده * فرو رفتن سوزن آلوده به داخل پوست * انتقال از مادر آلوده به جنین و نوزاد ویروس هپاتیت از چه راه هایی منتقل نمی شود؟ ویروس هپاتیت به دنبال روابط اجتماعی معمول روزانه مانند صحبت کردن، دست دادن، در آغوش گرفتن و یا روبوسی کردن منتقل نمی شود. کار کردن در یک مکان، استفاده از رختخواب و لباس مشترک، حمام عمومی و استخر خطری جهت انتقال این بیماری ندارد. همچنین آلودگی به ویروس از راه غذا و نیز از طریق ظروف غذایی که تمیز شسته شوند صورت نمی گیرد. در مجموع گروه های پرخطر از نظر ابتلا به هپاتیت عبارتند از: ۱ - دریافت کنندگان مکرر خون و فرآورده های خونی ۲ - کارکنان بهداشتی درمانی که با خون و فرآورده های خونی سر و کار دارند. ۳ - افرادی که چندین شریک جنسی دارند یا سابقه بیماری آمیزشی داشته باشند. ۴ - کسانی که با مبتلایان به هپاتیت B در یک خانه زندگی می کنند.

قرآن به سر گرفته ای و موج دستانت تا آسمان می رود/و چشمانت پر از ابرهای باران زایی است که پایان همه خشکسالی ها را به اشک گواهی می کند و مژه هایت /به ناز سر اشک ها را/شانه می زند و چه نازی می کشد خدا از تو،/از دست هایت/از چشم هایت از مژه هایت/و از سرت که به زیر قرآن/بر دنیا سروری می کند قرآن به سر گرفته ای و حسی مقدس/از شور از عشق/از آرامش در جانت جاری می شود مثل چشمه های زندگی و احساس می کنی/در امن ترین جا زیر امن ترین چتر/به تغزل مشغولی و چقدر پرشکوه است آرامش در آغوش خداوند جوشن نوشی ات /جوشن پوشی ات را خدا به مهر به تماشا می نشیند و هر بند که می خوانی به عشق پاسخ اش را خدا می دهد به شوق و یک یاا... که از زبانت شعر می شود انگار خداوند/تنگ در آغوشت می گیرد و مهربان تر از همه پدرها به لبخند /نوازشت می کند و به پاسخ/جامه اجابت بر دعایت می پوشاند... آی آدمی که/قرآن به سر گرفته ای و در آغوش خدا نشسته ای دعا کن/برای همه دعا کن برای همه چیز دعا کن/برای تر سالی زمین برای باروری ضمیر/و برای بهار شدن زمان و برای طلوع بهار آخرین حضرت صاحب زمان (عج) دعا کن تا زیبایی سهم همه مردمان شود و حرم/گسترش یابد به پهنه زمین/و زیارت به وسعت زمان تا هر کس در هر کجای زمین در هر طلوع زمان بتواند بخواند السلام علیک یا حجت بن الحسن یا امام زمان/و بخواند همه ائمه را به سلام/و بشنود علیک السلام... قرآن به سر گرفته ای و موج دستانت/از حرم ثامن الحجج از مسجد/از هر جای زمین تا آسمان می رود و چشمانت/پر می شود از ابرهای باران زا و مژه ها/زلف اشک ها را شانه می زنند پس لبانت را/به دعا به سماع بخوان/که ارض و سما مظهر تسبیح و تهلیل است...

طرح ملی «احسان ماندگار» در قالب تکفل ایتام، با شعار «هر خانواده ایرانی به علاوه یک یتیم»، برای کمک به کودکان بی سرپرست و تحت پوشش قرار دادن نیازهای آن ها اقدام می کند. به گزارش دبیرخانه مرکزی طرح ملی «احسان ماندگار»، این طرح با اهداف خیرخواهانه و ترویج برای سنت حسنه خیر و انفاق و به تبع آن مشارکت همه افراد جامعه در این سنت الهی با هر تمکن مالی و ذائقه ای در فعالیت های اجتماعی و فرهنگی، با ایجاد طرح تکفل ایتام، کودکان بی سرپرست و بد سرپرست را تحت پوشش قرار می دهد. راه های قابل دسترسی برای برقراری ارتباط و عضویت ویژه خیرین و علاقه مندان به شرکت در این طرح خیرخواهانه طراحی شده است که از آن جمله می توان به ارسال عدد 2 به سامانه 3000502626 و همچنین مراجعه به سایت اینترنتی احسان ماندگار به نشانی www.ehsanemandegar.comاشاره کرد.

یك مؤسسه  خیریه توان بخشی در زمینه ارائه خدمات آموزشی و اهدای لوازم توان پزشكی به كودكان فلج مغزی یا دارای معلولیت شدید جسمی حركتی، با بهزیستی خراسان رضوی تفاهم نامه امضا كرد. دكتر حمیدرضا پوریوسف معاون توان بخشی بهزیستی خراسان رضوی با اعلام این خبر افزود:  تمام این محصولات و خدمات به صورت رایگان و با هزینه مؤسسه توان بخشی ولی عصر(عج) انجام می شود. پوریوسف اظهار کرد:  برآورد اولیه ما این است كه حدود 700 مددجو در خراسان رضوی تحت پوشش این طرح امدادی آموزشی قرار گیرند.وی از مددجویان تحت پوشش بهزیستی خراسان رضوی كه واجد شرایط لازم هستند خواست با مراجعه به سایت این مؤسسه به نشانی www.vrf.ir یا تماس با معاونت توان بخشی بهزیستی خراسان رضوی، از شرایط و مهلت ثبت نام و سایر موارد، كسب اطلاع كنند تا هنگام ثبت نام دچار مشكل نشوند.